بزرگداشت دوازدهمین سالگرد ارتحال مرجع عالیقدر سید فضل الله(رض) در بیروت
سید علی فضل الله:
باید وطنی بسازیم که در آن عدالت حاکم باشد، قوه قضاییه پاک باشد و قانون اقتدار داشته باشد.
مؤسسات مرجع راحل آیت الله العظمی سید محمد حسین فضل الله(رض) در دوازدهمین سالروز رحلت آن مرجع بزرگ مراسمی را در تالار الزهرا(س) مسجد امامین الحسنین(ع) برگزار کردند. جمعی از شخصیت‌ها، فعالان دینی، سیاسی، حزبی، فرهنگی، شهرداری، رسانه‌ای و اجتماعی و در رأس آنها شیخ نعیم قاسم معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان به نمایندگی از خود و سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله، شیخ دکتر حسن مرعب به نمایندگی از شیخ عبداللطیف داریان مفتی لبنان، شیخ کمال ابوالمنی به نمایندگی از شیخ طایفه موحدین دروز، شیخ سامی ابوالمنی، شیخ حسن المصری به نمایندگی از نبیه بری رئیس پارلمان و جنبش امل، وزیر عباس حاج حسن به نمایندگی از نخست وزیر نجیب میقاتی، وزیر محمد بسام مرتضی، رفعت البدیوی به نمایندگی از رئیس الحص، استاد درید یاغی به نمایندگی از وزیر ولید جنبلاط، روزنامه نگار میشل ابونجم به نمایندگی از وزیر جبران باسیل، حاج محمد رعد رئیس فراکسیون وفاداری به مقاومت، نماینده پارلمان علی عسیران، نماینده پارلمان جمیل السید، علی عبدالکریم علی سفیر سوریه، حیدر البراک سفیر عراق، حسن خلیلی کاردار سفارت به نمایندگی از سفیر ایران، شخصیت‌های سیاسی، علمایی، دیپلماتیک و نظامی، نمایندگان گروه‌های فلسطینی و انبوهی از دوستداران و هواداران علامه مرجع سید فضل الله در این مراسم حضور داشتند.
این مراسم با تلاوت آیاتی از قرآن مجید و شعری از شاعر احمد سرحان و سپس اجرای سرودی به این مناسبت آغاز شد. در طول مراسم کلیپ‌هایی از کلام علامه مرجع سید فضل الله(رض) پخش گردید. سپس سید شفیق الموسوی مدیر مرکز فرهنگی اسلامی به ایراد سخن پرداخت.
در خاتمه این مراسم علامه سید علی فضل الله به ایراد سخن پرداخت و اظهار داشت:
در ابتدا به سروران معظم، برادران و خواهران عزیز خوش آمد می گویم و از مشارکت شما در این مراسم که هرگز نمی خواهیم یادآور غم و اندوه برای رحلت کسی باشد که به حق سزاوار سوگواری است، تقدیر و تشکر کنم. این روز برای ما روز تجدید عهد با سید(رض) است که به ما را وفادار بود و در تمام مدتی که با او زیستیم، وقت، تلاش و حضور خود را از ما دریغ نکرد و تا آخرین نفس از فکر، قلب و رهنمودش به ما بخشید.
وی افزود: سید(رض) از مردم می‌خواست وقتی به دین پایبند هستند، آن را از سرچشمه‌های پاک، معنویت، ارزش‌ها و اصول انسانی و اخلاقی آن بگیرند و این طور نباشد که دین برایشان به شکلی بی‌محتوا و جسمی بی روح، حصارها و دیوارهای محکم سیمانی مبدل شوند که جلوی همگرایی را بگیرند و به سنگرهایی برای جنگ به نام دین تبدیل شوند.
این را می توان در زمینه درک تمدنی او از دین و اندیشه، فقه، تفسیر، تربیت، فرهنگ انسانی، خدمت و کمک به مردم دید. او نقش بسزایی در پرداختن به مسائل مربوط به کودکان، زنان، جوانان، سالمندان و افراد با نیازهای خاص داشت و در عرصه های جهاد و مقابله با اشغالگری و استکبار جریانهای بی عدالتی، جهل، عقب ماندگی و غلو حضوری فعال داشت.
او همانند بسیاری به ساختن عظمت شخصی که هیچ کس در آن شریک نباشد، فکر نمی کرد، بلکه در دو جهت کار می کرد: اول مشارکت؛ بنابراین سید(ره) به شکلی فردی کار نمی کرد، بلکه علاقه داشت مشارکت صاحبان صلاحیت، تخصص و توانمندی را جلب کند و مشارکت با آنها مشارکتی واقعی بوده و صوری نباشد؛ بنابراین که هیچ کس با هر جایگاهی، نباید اختیار تصمیم گیری داشته باشد و دیگران فقط اجرا کننده باشند.
دوم: شکوفایی توانمندیهای نهفته ای که در درون انسان، جامعه و امت به ودیعت نهاده شده اند تا جایی که او حقیقاتاً شایسته لقب موتور محرک سکون و آرامش بود.
او برای بیداری فکر کار می کرد و وقتی می گفت: عقل خود را در اختیار هیچ کسی هر چقدر هم که بالا باشد، قرار ندهید و اجاره ندهید. این موضوع را خدا برای خود هم نخواسته و از بندگانش خواسته است که بر اساس آگاهی و بصیرت و نه تقلید کورکورانه خردهایشان را بسیج کنند و به او و رسالتش ایمان بیاورند.
او همیشه می گفت: رسول، عقل بیرونی است و عقل، رسول باطنی و حتی کسانی را که به روش پایبند بودند و بر اساس آموزه های او پرورش یافته بودند، به تفکر تشویق می کرد و به آنها می گفت: با من فکر کنید و حتی از من انتقاد کنید و نگویید: سید چنین گفته و کار تمام شده است. من می خواهم که هر یک از شما در حد توان خود فکر کنید.
در زمینه فقه نیز چنین کرد؛ او با شاگردانی که در درس فقه با او بحث می کردند و از او سؤال می پرسیدند، مهربان و راحت بود و آنها را بهترین شاگردان خود می دانست و همین امر او را وا می داشت که اگر به دیدگاه شاگردان خود قناعت حاصل کند و آن را درست ببیند، نظر خود را تغییر دهد یا آن را اصلاح کند.
او جمود اعتقادی و فکری را نمی پذیرفت و تسلیم رایج و مشهور و حتی اجماع آراء نمی شد و به کسانی که او را متهم می کردند که با نظر بزرگان یا مشهور مخالفت می کند، می گفت: ما به آنها احترام می گذاریم و گرامی می داریم؛ اما آنها عقل خود را داشتند و ما عقل خود را داریم که باید از آن استفاده کنیم و راکد نگذاریم و این همان چیزی است که او در سطح انسانی نیز به آن دعوت می کرد. از انسان می خواست که به داشته های خود بسنده نکند، بلکه توانایی هایی را که در اختیار دارد، گسترش دهد؛ زیرا رکود، پسرفت و زوال و بلکه مرگ و نابودی است.
وی ادامه داد: او دائماً خواستار رفع اختلافات کشورهای عربی و اسلامی بود و این که این اختلاف به کانون تنش های آتشزا تبدیل شده، کسانی برای خاموش کردنشان از طریق گفت‌وگوی صریح و شفاف که تنش‌ها را کاهش دهد و به درک نگرانی‌های متقابل کمک کند، سریع عمل نکند، برایش دردناک بود. چون بسیاری از این دغدغه ها در دایره توهماتی قرار می‌گیرند که توسط قدرت‌های خارجی که به دنبال حفظ درگیری میان کشورهای اسلامی و عربی و نفوذ خود در منطقه ایجاد می‌شوند.
وی بیان کرد: ما در این مرحله که یکی از سخت‌ترین دوره‌های تاریخی این مملکت است، نیازمندیم که سخنان، مواضع و گزینه های او را یادآوری کنیم تا از وضعیت فروپاشی خارج شویم و به تقویت همگرایی همه جانبه بین لبنانی‌ها برسیم که مثل خیلی از موارد، نباید منوط به تعارف، تشریفات و حتی دروغ باشد، بلکه همگرایی صادقانه ای که به رفع نگرانی‌هایی لبنانی‌ها در مورد همدیگر که روز به روز در حال افزایش است و چاره اندیشی برای بحران‌های غیرقابل حل ناشی از سیاست‌های اتلاف، فساد و سوءمدیریت بینجامد که به لبنانی‌ها این احساس را می‌دهد که قادر به زیست مشترک نیستند یا آنها را مجبور به مهاجرت برای جستجوی لقمه ای نان و زندگی شایسته در کشورهای دیگر کند.
تلاش برای این همگرایی بر عهده همه نیروها، احزاب سیاسی، مراجع دینی و شخصیت‌های مؤثر و تأثیرگذار است و در این مرحله تلاش جدی و اتخاذ همه ابزارها برای خروج لبنانی‌ها از این مخمصه بزرگ در ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و حتی امنیتی که به آینده این کشور مربوط می شود، ضروری است. نباید منتظر نجات توسط خارجیها باشیم که فعلاً خارج در دایره توجه شان قرار نداریم و اگر کاری هم انجام دهند، همراه با شروط و حسابهای خاص خود هستند. بنابراین نباید از هیچ تلاشی برای جستجو و توافق روی هر گونه راه چاره و برون رفت مبتنی بر اصلاح، در زمینه نظام طائفه ای، ابزارها و روش های حکومت مطلوب فروگذاری نکنیم و به خطوط مقدس و قرمز متوقف نشویم.
ما باید وطنی بسازیم که در آن مردم احساس انسانیت کنند، عدالت حاکم باشد، قوه قضائیه پاک باشد و قانون اقتدار داشته باشد و ملاک صلاحیت، دانش، تجربه و صداقت باشد که از طریق آن یک شخص بدون تبعیض به جایگاه شایسته خود برسد.
به نوبه خود با هم تلاش خواهیم کرد و تأکید می کنم که با هم کار کنیم تا آنچه را که سید(رض) در زمینه ساختن میهنی که با توانمندی ها و انرژی های خود قوی است، به هر وجب از آب و خاک خود پایبند است و می تواند با ارتش، نیروهای بالنده و مقاومت خود با باج خواهی و تهدیدهای دشمن صهیونیستی مقابله کند و با محیط اطراف خود و جهان عرب و اسلام پیوند دارد، آغاز کرد، ادامه دهیم. جهان اسلام و دنیای عرب نیز به نوبه خود نباید لبنان را بدون حامی و پشتیبان در شرایط وخیم و بحرانی رها کند.
در این زمینه، ما مشتاقانه، مثل سید به دنبال یک جهان عرب و اسلامی قوی متکی به توانایی ها و امکانات خود و علاقمند به همکاری بین کشورهای اسلامی و عربی و ساختن جهانی بهتری هستیم که در آن انسان با انسانیت، کرامت، عدالت و ارزش های اخلاقی زندگی کند.
ایشان در پایان سخنان خود گفتند: ما حرکت در مسیر تو را ادامه خواهیم داد و با تکیه بر زبان همگرایی در مقابل زبان جدایی و دوری و زبان گفتگو در مقابل زبان قطع رابطه از آنها عدول نمی کنیم و تلاش می کنیم همان طور که او تأکید می داشت: در خانه باز، عقل باز و قلب باز، همه جای ما مراکز همگرایی و وحدت باشند.
اینها را ما از او آموختیم؛ باید با همکاری کسانی که در این کشور و کشورهای با آنها زندگی می‌کنیم، پل‌های گفت‌وگو را بگسترانیم و همه با هم برای حفظ این مؤسسات علیرغم شرایط سختی که با آن روبرو هستند، تلاش کنیم تا همان طور که سید(ره) می خواست بتوانیم آنها را در خدمت همه مردم حفظ کنیم.
مؤسسه علامه مرجع سید محمد حسین فضل الله
بیروت؛ 6 ذی الحجّة 1443هـ برابر با 05/07/2022م
