بسم الله الرحمن الرحیم
16 صفر 1445 برابر با 10 شهریور 1402 و 01/09/2023 م
اربعین حسینی؛ فرصتی برای احیای ارزشها
مطالب مهم خطبه اول: سالروز اربعین حسینی / پیوند والای امام حسین(ع) با خدا / الگو گرفتن از حسین(ع)
مطالب مهم خطبه دوم: فشارها شهروندان را خسته کرده است / پرونده ریاست جمهوری و قوه قضائیه / تمدید حضور نیروهای حافظ صلح / افزایش حوادث رانندگی / آفریقا زیر ذرهبین.
خطبه اول:
خداوند سبحانه و تعالی در کتاب عزيز خود میفرماید: «ذَلِكَ وَمَنْ يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ* لَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّهَا إِلَى الْبَيْتِ الْعَتِيقِ» [الحجّ: 32] صدق الله العظيم.
سالروز اربعین حسینی
بیستم صفر، چهلمین سالروز شهادت امام حسین(ع) است. مناسبتی که با زیارت حرم آن حضرت در کربلا جایی که میلیونها نفر از سراسر جهان برای زیارت مرقد او و کسانی که از راه دور نمیشود زیارتشان کرد، به سمت آن میآیند، همراه است.
ما از جمله کسانی هستیم که به زیارت اربعین دعوت و تشویق میکنیم؛ زیرا زیارت اربعین بیانگر وفاداری عملی به امام حسین(ع) است. او که هر کاری را برای حفظ اسلام انجام داد و ما نیز در زیارتنامه او به این امر گواهی میدهیم: «أنَّك أقمت الصَّلاة، وآتيت الزكاة، وأمرت بالمعروف، ونهيت عن المنكر، وعبدت الله مخلصاً حتى أتاك اليقين» و نیز برای این که اسلام پاک و روشن به ما برسد و اهداف انقلاب او نزد ما تقویت و تحکیم شود که درباره آن فرمود: «و إنّي لَم أخرُجْ أَشِراً و لا بَطِراً و لا مُفسِداً و لا ظالِماً و إنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإصلاحِ في اُمَّةِ جَدّي اُرِيدُ أن آمُرَ بِالْمَعرُوفِ و أنهي عَنِ الْمُنكَرِ» و این که در زندگی خودمان تصمیم بگیریم، تن به ذلت ندهیم و چون بردگان به هر کاری رضایت ندهیم و دیگر این که این زیارت آثار معنوی و ایمانی بسیاری بر زائران دارد و آنان از ثواب و پاداش بهرهمند میشوند.
میخواهیم که این مراسم فرصتی برای احیای معانی و ارزشهای امام(ع) باشد. نباید مانند برخیها به اظهار عظمت امام(ع) بسنده کنیم، بلکه باید از او الگو بگیریم و خودمان نشانگر تصویر و الگوی او باشیم.
با این پیروی، تحقق بخش ولایت او خواهیم شد؛ زیرا داشتن ولایت فقط به ابراز عواطف و احساسات عاشقانه به او ختم نمیشود، بلکه باید او را در رفتار، کردار و مواضع خود نشان دهیم و ولایت آنها جز با عمل و تقوا به دست نمیآید.
با این کار این مراسم به مناسبتی زودگذر در زندگی ما تبدیل نمیشود، بلکه مناسبتی میشود که بر رفتار و نگرش ما تأثیر میگذارد و سپس به کارگاهی برای اصلاح و بازسازی جان و جامعه تبدیل میشود.
پیوند والای امام حسین(ع) با خدا
امروز میخواهیم به یکی از ارزشهایی که امام حسین(ع) که در تمام مراحل بر شخصیت آن حضرت نقش بست و تا آخرین لحظههای عمرش او را رها نکرد، یعنی رابطه امام حسین(ع) با خدا بپردازیم. امام حسین(ع) عالیترین درجات عشق به خدا را داشت و این را در فرازهای دعای عرفه بیان داشت. دعایی که سرشار از محبت و قدردانی و سپاس از خداوند به خاطر نعمتها و مواهبش است. دعایی که حاجیان در این روز پرشور به خواندن آن میپردازند بیانگر عمق این رابطه است. در این دعا آمده است: «اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي أَخْشَاكَ كَأَنِّي أَرَاكَ وَ أَسْعِدْنِي بِتَقْوَاكَ وَ لَا تُشْقِنِي بِمَعَاصِيكَ وَ خِرْ لِي فِي قَضَائِكَ وَ بَارِكْ لِي فِي قَدَرِكَ حَتَّى لَا أُحِبَّ تَعْجِيلَ مَا أَخَّرْتَ. اَللّهُمَّ اجْعَلْ غِناىَ فى نَفْسى وَالْيَقينَ فى قَلْبى وَالاِخْلاصَ فى عَمَلى وَالنُّورَ فى بَصَرى وَالْبَصيرَةَ فى دينى؛ خدایا! چنانم کن که از تو بترسم گویا که تو را میبینم و با پرهیزگاری مرا خوشبخت گردان و به نافرمانیات بدبختم مکن و قضا و قَدَرت را بر من خیر و مبارك ساز تا در مقدراتت آنچه را دیرتر مىخواهى، زودتر دوست ندارم و آنچه زودتر مىخواهى، دیرتر مایل نباشم. خدایا بینیازی را در ذاتم و یقین را در دلم و اخلاص را در عملم و نور را در دیدهام و بصیرت را در دینم قرار ده.»
در فراز دیگری از این دعا میفرماید: «یَا اللّٰهُ یَا اللّٰهُ یَا بَدِىءُ، یَا بَدِیعُ لَانِدَّ لَکَ، یَا دائِماً لَانَفادَ لَکَ، یَا حَیّاً حِینَ لَاحَىَّ، یَا مُحْیِىَ الْمَوْتىٰ، یَا مَنْ هُوَ قائِمٌ عَلَىٰ کُلِّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ، یَا مَنْ قَلَّ لَهُ شُکْرِى فَلَمْ یَحْرِمْنِى، وَعَظُمَتْ خَطِیئَتِى فَلَمْ یَفْضَحْنِى، وَرَآنِى عَلَى الْمَعاصِى فَلَمْ یَشْهَرْنِى، یَا مَنْ حَفِظَنِى فِى صِغَرِى، یَا مَنْ رَزَقَنِى فِى کِبَرِى، یَا مَنْأَیَادِیهِ عِنْدِى لَاتُحْصىٰ، وَ نِعَمُهُ لَاتُجازىٰ، یَا مَنْ عارَضَنِى بِالْخَیْرِ وَالْإِحْسانِ وَعارَضْتُهُ بِالْإِساءَةِ وَالْعِصْیانِ، یَا مَنْ هَدانِى لِلْإِیمانِ مِنْ قَبْلِ أَنْ أَعْرِفَ شُکْرَ الامْتِنانِ، یَا مَنْ دَعَوْتُهُ مَرِیضاً فَشَفانِى وَ عُرْیاناً فَکَسانِى، وَجائِعاً فَأَشْبَعَنِى، وَعَطْشاناً فَأَرْوانِى، وَذَلِیلاً فَأَعَزَّنِى، وَجاهِلاً فَعَرَّفَنِى، وَوَحِیداً فَکَثَّرَنِى، وَغائِباً فَرَدَّنِى، وَمُقِلّاً فَأَغْنانِى، وَمُنْتَصِراً فَنَصَرَنِى، وَغَنِیّاً فَلَمْ یَسْلُبْنِى، وَأَمْسَکْتُ عَنْ جَمِیعِ ذٰلِکَ فَابْتَدَأَنِى، فَلَکَ الْحَمْدُ وَالشُّکْرُ؛ ای که شکرم برای او اندک است، ولی محرومم نساخت و خطایم بزرگ شد، پس رسوایم نکرد و مرا بر نافرمانیها دید، ولی در بین مردم مشهور و سرشناسم ننمود،ای که در خردسالی حفظم نمود و در بزرگسالی رزقم داد،ای که عطاهایش نزد من شماره نشود و نعمتهایش تلافی نگردد،ای که با من به خیر و احسان روبرو شد و من با بدی و نافرمانی با او روبرو گشتم، ای که به ایمان هدایتم نمود، پیش از آنکه سپاس نعمتهایش را بشناسم، ای که در بیماری خواندمش، پس شفایم داد و در حال برهنگی، پوشاند مرا و در حال گرسنگی سیرم کرد و در حال تشنگی سیرابم نمود و در حال خواری، عزتم بخشید و در حال نادانی، معرفتم داد و در حال تنهایی افزونم نمود و در حال غربت، بازم گرداند و در حال نداری، دارایم کرد و در یاریخواهی، یاریام فرمود و در ثروتمندی محرومم نکرد و از درخواست همه اینها بازایستادم، پس او شروع به عنایت بر من نمود، ستایش و سپاس تو راست.»
و در فراز دیگری میفرماید: «أَنْ لَوْ حاوَلْتُ وَاجْتَهَدْتُ مَدَى الْأَعْصارِ وَالْأَحْقابِ لَوْ عُمِّرْتُها أَنْ أُؤَدِّىَ شُکْرَ واحِدَةٍ مِنْ أَنْعُمِکَ مَا اسْتَطَعْتُ ذٰلِکَ إِلّا بِمَنِّکَ الْمُوجَبِ عَلَىَّ بِهِ شُکْرُکَ أَبَداً جَدِیداً؛ خلاصه با تمام این امور گواهی میدهم بر اینکه اگر به حرکت میآمدم و طول روزگاران و زمانهای بس دراز میکوشیدم، بر فرض که آن همه زمان را عمر میکردم که شکر یکی از نعمتهایت را بجا آورم تواناییاش را نداشتم، جز با مهرورزیات که به سبب آن شکرت بر من واجب میشود، شکری دائم و نو.»
بیان عملی عمق این رابطه همان چیزی است که در شب دهم محرم رخ داد. وقتی برادرش عباس نزد او آمد و به او گفت: این مردم آماده جنگ هستند و میخواهند حمله کنند. به او فرمود: «به سویشان برو و از امشب تا فردا از آنها مهلت بگیر. میخواهیم امشب را برای خدای خود نماز بخوانیم، به درگاه او دعا کنیم و از او طلب بخشش کنیم؛ زیرا خدا میداند که نماز و تلاوت کتابش و بسیاری دعا و استغفار را دوست دارم.»
عزیزان ببینید که رابطه او با پروردگارش به چه والایی رسیده است که او چیزی را مانند نماز و تلاوت قرآن و دعا و استغفار دوست ندارد و نمیخواهد چیزی او را از آنها دور کند.
در سیره آمده است که امام حسین(ع) و یارانش در شب دهم شب را سپری کردند، در حالی که مانند صدای زنبور عسل از رکوع و سجود و قیام و قعودشان صدا بلند بود.
از امام زینالعابدین(ع) روایت شده است: «در شبی که فردایش پدرم به شهادت رسید، تمام شب را به نماز و استغفار و دعا و نیایش سپری کرد.»
در روز عاشورا و در سختترین شرایط، علاقه داشت که دیدار، مناجات و سخن گفتن با پروردگارش را از دست ندهد. پرتاب تیرها و نیزهها نیز مانع از این کار نشد. وقتی یکی از یاران آمد و عرضه داشت: وقت نماز شده است. به رغم تیرهایی که به سویش میآمدند، نماز را به جماعت با یارانش به جای آورد. در این هنگام یکی از یارانش در مقابل او ایستاد و با بدن خود از آن حضرت محافظت کرد تا اینکه تیرها بر بدنش فرود آمدند و پس از پایان نماز امام حسین(ع) او نیز به شهادت رسید.
الگو گرفتن از حسین(ع)
این حسین(ع) است و اگر بخواهیم به برجستهترین ویژگیهای شخصیتی او را روشنی بیندازیم، این محبت جوشان نسبت به خداوند را در وجود او میبینیم و محبتی که باعث شد که او برای خدا همه چیزش را فدا کند و در کربلا به قربانگاه ببرد. او مرگ را سعادت میدید و برای خدا هیچ دردی را احساس نمیکرد، حتی اگر به اندازه ذبح فرزند شیرخوارش باشد که در روی دستانش ذبح شد؛ اما او با این عبارت درباره آن سخن گفت: «هوَّن ما نزل بي أنّه بعين الله؛ این کار بر من آسان است؛ زیرا در برابر چشم خداست.» این شعر نیز بیانگر حال اوست:
تركتُ الخلقَ طُرّاً في هواك
وأيتمتُ العيالَ لكي أراك
فلو قطَّعتَــني بالحـبّ إرباً
لَـما مال الفؤادُ إلى سواك
خلق را به خاطر تو ترک کردم و فرزندانی را یتیم کردم تا تو را ببینم.
اگر مرا با عشق تکه تکه کنی، دلم به کسی جز تو متمایل نمیشود.
ما شدیداً به این توشه معنوی نیازمندیم که رضای او را بالاتر از هر رضایتی، فرمان او را بالاتر از همه دستورات و محبت او را بالاتر از هر محبتی ببینیم. اگر برای خود یا جامعه خود نگرانی داریم، باید نگرانی ما این باشد که این محبت را از دست بدهیم. یا این که به نماز، نماز جماعت، دعا، تلاوت قرآن، نماز شب یا حضور در مساجد اهمیت ندهیم یا این که معنویت این زیارت و تأثیر آن را بر جان و روح از دست برود و به مراسمی تشریفاتی و بدون تأثیر تبدیل شود.
عزیزان، رابطه با خدا سوپاپ اطمینان و دژ مستحکم ماست که با آن خود را حفظ میکنیم. با خدا ما شکست نخواهیم خورد، ما همیشه برنده خواهیم بود، در دنیا سود میکنیم و در آخرت از سود فراوانی بهره میبریم. در این دنیا دل مردم و محبت و احترامشان را به دست میآوریم و به عزت و آزادی میرسیم، همانطور که نزد خداوند و در سایه رضایت او بیشترین پاداش را خواهیم برد. در این باره در حدیث آمده است: «مَنْ أَصْلَحَ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّهِ، أَصْلَحَ اللَّهُ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ النَّاسِ؛ وَ مَنْ أَصْلَحَ أَمْرَ آخِرَتِهِ، أَصْلَحَ اللَّهُ لَهُ أَمْرَ دُنْيَاهُ؛ کسی که رابطه خود و خدا را اصلاح کند، خداوند رابطه او و مردم را اصلاح میکند و هر که امر آخرتش را اصلاح کند، خداوند امر دنیایش را اصلاح میکند».
حسین(ع) بهترین نمونه آن چیزی است که امروز در کربلا اعم از زائرین و همه کسانی که از زمان شهادت آن حضرت، علیرغم شرایط سخت زیارت و فشارهای وارده به آنها و فداکاریهایی که برای رسیدن به کربلای حسینی انجام میدادند، از زیارت او دست برنداشتند.
این سنت و قانون خداوند در زندگی است که فرموده است: «إِنَّ الَّذِينَ آَمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدّاً» [مريم:96].
از خداوند میخواهیم که ما از جمله موالیان حسین(ع) و این عترت پاک باشیم و توفیق زیارت آن حضرت و نوشیدن از چشمهسار شیرینش را نصیب ما گرداند. والحمد لله ربِّ العالمين.
خطبه دوم:
بسم الله الرحمن الرحیم
ای بندگان خدا، شما و خودم را به همان چیزی توصیه میکنم که امام حسین(ع) به مردی که به آن حضرت عرضه داشت: من مردی فرد گنهکاری هستم که بر معصیت صبر نمیتوانم، پس مرا اندرزی ده. به او توصیه کرد. فرمود: «اِفْعَلْ خَمْسَةَ اَشْیاءَ وَ اذْنِبْ ماشِئْتَ: فَاَوَّلُ ذلِکَ: لا تَأکُلْ رِزْقَ اللّه ِ وَ اذْنِبْ ما شِئْتَ. وَالثّانی: اُخْرُجْ مِنْ وِلایَةِ اللّه ِ وَ اذْنِبْ ما شِئْتَ. والثّالِثُ: اُطْلُبْ مَوْضِعاً لایَرَاکَ اللّه ُ وَاذْنِبْ ما شِئْتَ. وَالرّابِعُ: اِذا جاءَ مَلَکُ الْمَوْتِ لِیَقْبِضَ رُوحَکَ فَادْفَعْهُ عَنْ نَفْسِکَ وَ اذْنِبْ ما شِئْتَ. وَالخامِسُ: اِذا اَدْخَلَکَ مالِکٌ فی النّارِ فَلا تَدْخُلْ وَاذْنِبْ ما شِئْتَ؛ پنج کار انجام بده و هر چه میخواهی گناه کن: اوّل: رزق و روزی خدا را نخور، هر چه میخواهی گناه کن. دوم: از ولایت و قلمرو حکومت خدا بیرون برو، هر چه میخواهی گناه کن. سوم: جایی را پیدا کن که خدا تو را نبیند، هر چه میخواهی گناه کن. چهارم: وقتی فرشته مرگ (عزرائیل) برای قبض روح تو میآید، او را از خودت دور ساز، هر چه میخواهی گناه کن. پنجم: وقتی مالک دوزخ تو را وارد جهنّم میکند، اگر میتوانی وارد نشو و هر چه میخواهی گناه کن.»
آن مرد به امام حسین(ع) عرض کرد: ای اباعبدالله، من نمیتوانم چنین کنم. امام به او فرمود: چگونه پروردگاری را نافرمانی میکنی که از روزی او میخوری و در زمین او زندگی میکنی و او تو را میبیند که او را نافرمانی میکنی و چون مرگ به سراغت آمد و تو را به ایستادن در برابر خدا دعوت کرد، نمیتوانی مرگ را از خود دفع کنی یا اگر سزاوار آتش هستی، نمیتوانی آتش جهنم را از خود بازداری؟! آن مرد به او گفت: تو را شاهد میگیرم که پس از این نافرمانی خدا را نخواهم کرد.
عزیزان، ما نیاز مبرمی به این موعظه داریم تا با تمام وسوسههای شیطان و نفس امارهمان که ما را به بدی میکشاند و کسانی که ما را به نافرمانی میخوانند، مقابله کنیم و وقتی این کار را انجام دادیم، قویتر و تواناتر برای رویارویی با چالشها خواهیم داشت.
فشارها شهروندان را خسته کرده است
از لبنان آغاز میکنیم، جایی که پس از اینکه دلاری شدن بیشتر بخشها و رسیدن به بخشهای دولتی که اثرات آن را در قبوض برق، اینترنت و آب شاهدیم و در بخشهای دیگر نیز به زودی شاهد خواهیم بود، فشارهای معیشتی و زندگی بر لبنانیها در حال افزایش است.
این در حالی است که حقوق اکثر لبنانیها همچنان مثل سابق است و حتی اگر افزایش مییافت یا دلاری هم میشد، باز هم نیازهایشان را برآورده نمیکرد و اگر برخی از آنها میتوانستند با حمایت نزدیکان خارج نشین خود نیازهایشان را برآورده کنند، بسیاری مجبور میشوند برای رفع نیاز به درهای دیگران آویزان شوند.
شاید خطرناکترین چیزی که در این زمینه شاهد هستیم، فریادهای نهادهای نظامی و امنیتی در کمیسیون دفاع ملی مجلس مبنی بر ناتوانی در ادامه دادن به وظایفشان، در صورت برآورده نشدن نیازها و حقوق افراد زیرمجموعهشان است. در حالی که سنگینی حمایت از ثبات کشور و ستون اساسی نهاد دولت به دوش این نهادهاست. به موازات آن، فریاد وزیر آموزش و پرورش مبنی بر ناتوانی در بازگشایی مدارس دولتی و دانشگاه ملی در صورت تأمین نشدن منابع کافی بلند شده است. امری که باعث میشود که اکثر دانشآموزان از تحصیل بازبمانند؛ زیرا نمیتوانند وارد مدارس یا دانشگاههای خصوصی شوند. به این ترتیب نهاد دیگری از دولت که مورد تهدید قرار میگیرد، نهاد آموزش است.
در اینجا از مدارس خصوصی میخواهیم که با لبنانیها و شرایطشان همنوایی کنند و در این مرحله دشوار یاریگرشان باشند. مدارس حق دارند برای تأمین هزینهها، شهریههای خود را افزایش دهند، اما این افزایش نباید فراتر از توان کسانی باشد که میخواهند فرزندان خود را آموزش دهند، آن هم در شرایطی که فریاد لبنانیها از بابت هزینههای گزاف دارو و درمان بلند است و باعث شده است که برخی رنج بیماری را تحمل میکنند تا زیر بار هزینههای گزاف درمان نروند.
پرونده ریاست جمهوری و قوه قضائیه
همه اینها در حالی است که انتخابات ریاست جمهوری همچنان در سر جای خود باقی است و درهای گفتگویی که لبنانیها با ورود نماینده فرانسه منتظر آن بودند، به دلیل عدم تمایل گروههای داخل کشور بسته است.
امیدواریم فراخوان رئیس مجلس درهای گفتگو را باز کند و مورد اجابت همگان قرار گیرد و گفتگو به دور از تندبادهای بیرونی، به جایگاه اصلی خود در زیر سقف مجلس بازگردد.
به موضوعات داخلی برمیگردیم تا به ناامیدی لبنانیها به دلیل ناکامی قوه قضائیه در ایفای نقش خود در محاکمه رئیسکل سابق بانک مرکزی اشاره کنیم؛ زیرا او مسئول خزانه دولت و ضامن وجوه سپردهگذاران در بانکهاست تا لبنانیها از حقیقت ماجرا و کسانی که باعث نابودی پولهای مردم و پول دولت شدهاند، آگاه شوند و شاید این کار حقوق از دست رفتهشان و آنچه را غارتگران از بین بردهاند، به آنها بازگرداند.
این اتفاق ثابت کرد که در این کشور کسانی هستند که نمیخواهند این پرونده ادامه یابد و به دنبال بستنشان هستند و با تمام توان تلاش میکنند تا پنهانکاریها برملا و آشکار نشود.
مجدداً تأکید میکنیم که قوه قضاییه باید به مسئولیت خود در این زمینه عمل کند و به فشارهای سیاسی و غیرسیاسی تن ندهد و حافظ امکانات لبنانیها باشد نه نگهبان غارتگران پول دولت و سپردههای لبنانیها.
تمدید حضور نیروهای حافظ صلح
در مورد تصمیم شورای امنیت پیرامون تمدید حضور نیروهای حافظ صلح بینالمللی، امیدواریم که این تصمیم نگرانیها و دغدغههای لبنانیها را از بابت تغییر وظیفه حفاظت از صلح در مناطق مرزی توسط این نیروها در نظر بگیرد و شرایط مطمئنی را برای مردم این مناطق فراهم کند و از آنها در برابر دشمن صهیونیستی که همچنان دریا، زمین و هوا را هدف قرار میدهد، حفاظت کند.
در اینجا مجدداً درخواست خود را برای فعالسازی مجدد هماهنگیهای موجود با ارتش و دولت لبنان مطرح میکنیم تا این ترسها و نگرانیها رفع شود و جلوی عواقب ناخواسته در رابطه بین نیروهای بینالمللی و مردم مناطق مرزی گرفته شود.
افزایش حوادث رانندگی
در رابطه با تصادفات رانندگی که این روزها به طرز وحشتناکی در حال افزایش است و قربانیان، مجروحان، یتیمان و داغدیدگان زیادی را به جای میگذارند که علت آن غالباً ناشی از بیاحتیاطی رانندگی و عدم توجه به نکات ایمنی است، از نیروهای امنیتی مربوطه انتظار میرود که اقدامات لازم جهت الزام رانندگان به کنترل سرعت و رعایت نکات ایمنی را انجام دهد. در همین حال از وزارت کار و شهرداریها میخواهیم که با پر کردن چالهها، آسفالت کردن معابر و رفع موانعی که منجر به این حوادث میشود، به وظیفه خود عمل کنند.
فشار بر سوریه
به سوریه میپردازیم که در این مرحله شاهد تلاشهایی برای تغییر وضعیت موجود در مرز سوریه و عراق هستیم و این با فشارهای اقتصادی و تجاوزات مکرر رژیم صهیونیستی همراه است که قصد دارد برای تغییرات داخلی و منطقهای، سوریه را تحت فشار قرار دهد.
در این راستا از کشورهای عربی و اسلامی میخواهیم که این کشور عربی و اسلامی را در مواجهه با این چالشهای سخت تنها نگذارند و با حمایت از آن در سطوح همهجانبه برای عبور از بحرانها تلاش کنند؛ زیرا هرگونه آسیب دیدن ثبات و مؤلفههای آن بر کل منطقه تأثیر میگذارد.
آفریقا زیر ذرهبین
در خاتمه و پیرامون اتفاقاتی که در آفریقا میگذرد، قارهای غنی که منابع طبیعی زیادی را در خود جای داده و آن را به محلی برای رقابت و درگیری بین قدرتهای بزرگ تبدیل کرده است که امروزه شاهد برخی از جلوههای آن به صورت کودتاهای نظامی هستیم. در مقابل آنچه در حال رخ دادن است، از مردم میخواهیم که نسبت به مسئولیتهای خود آگاه باشند، استقلال کشور خود را حفظ کنند و اجازه ندهند ثروتشان توسط غارتگران یا کسانی که به ضرر ملتهای آفریقایی میخواهند زندگی مرفهی برای خود ایجاد کنند، مورد دستبرد قرار بگیرد. نباید آلت دست این دولت یا آن دولت یا به نوبت تحت سلطه قدرتهای بزرگ قرار بگیرند و از آغوش این دولت به آغوش فلان دولت بیفتند. در حالی که مردم آن از گرسنگی، فقر، ظلم و ضعف رنج میبرند و حالشان چنان است که شاعر در این باره گفته است:
كالعيس في البيداء يقتلها الظّما
والماء فوق ظهورها محمول
یعنی: مانند شترانی که در بیابان از شدت تشنگی میمیرند؛ در حالی که بر پشتشان مشکهای آب را بار زدهاند.