بسم الله الرحمن الرحیم
19 صفر 1446 هـ ق برابر با 2 شهریور 1403 هـ ش و 23/08/2024 م
زیارت امام حسین(ع) در اربعین وفاداری و مسئولیت
مطالب مهم خطبه اول: سالگرد اربعین / مسئولیت زیارت / تنوع زائران / ارزش زیارت به تأثیرگذاری آن است.
مطالب مهم خطبه دوم: مذاکره برای پایان دادن به جنگ ویرانگر / سکوت جهان اسلام و دنیای عرب / امید ما به مقاومت است / لبنان و حمایت از مقاومت فلسطینی / وحدت در برابر دشمن.
خطبه اول:
خداوند سبحانه و تعالى در کتاب عزیز خود می‌فرماید: «ذَلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِينَ آَمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى»(الشّورى: 23) صدق الله العظيم.
سالگرد اربعین
بیستم ماه مبارک صفر، یادآور چهلمین روز شهادت امام حسین(ع) و جمعی از یاران و اهل‌بیت و اسارت زنان آن حضرت است.
این مناسبت با سفر میلیون‌ها نفر از اقصی نقاط جهان برای زیارت مرقد شریف امام حسین(ع) جهت نشان دادن پایبندی به احادیثی که از ائمه اهل‌بیت(ع) در تشویق به زیارت آن حضرت وارد شده و البته آن را به روز مشخصی محدود نکرده‌اند و ابراز محبت به این امام پیوند خورده است. این امام از جمله كسانی است كه خداوند ما را به محبتشان امر كرده و مودتشان را فریضه‌ای واجب قرار داده و فرموده است: «قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى» و رسول خدا(ص) نیز به آن دعوت کرده و فرموده است: «حسين مني و أنا من حسين؛ حسین از من است و من از حسین هستم.»، «أحبَّ الله من أحبَّ حسيناً؛ خداوند کسی را دوست دارد که حسین را دوست دارد» و درباره او و برادرش حسن(ع) فرموده است: «الحسن والحسين هما ريحانتاي من الدنيا؛ حسن و حسين، گل‌های خوشبوی من در دنيا هستند».
این زیارت ادای احترام به امامی است که جان خود را فدا کرد و گران‌بهاترین داشته خود را برای حفظ اسلام داد تا اسلام، پس از تحریف عقاید و مفاهیم و احکام و تاریخ آن را توسط بنی‌امیه، پاک و منزه به دست ما برسد و نیز مقابله با فسادی که داشت در میان امت رسول خدا(ص) گسترش می‌یافت و در جزئیات آن رخنه می‌کرد که اگر این روند ادامه می‌یافت، همه دستاوردهای رسول خدا(ص) و همه کسانی که بعد از او آمدند، نابود می‌شد. امام حسین(ع) هنگام آغاز انقلاب خود و تعیین اهداف آن از این قضیه پرده برداشت و فرمود: «أنّي لَم أخرُج أشِرا ولا بَطِرا، ولا مُفسِدا ولا ظالِما، وإنَّما خَرَجتُ لِطَلَبِ النَّجاحِ وَالصَّلاحِ في اُمَّةِ جَدّي مُحَمَّدٍ صلى الله عليه و آله، اُريدُ أن آمُرَ بِالمَعروفِ وأنهى عَنِ المُنكَرِ ... فَمَن قَبِلَني بِقَبولِ الحَقِّ فَاللّه ُ أولى بِالحَقِّ، ومَن رَدَّ عَلَيَّ هذا أصبِرُ حَتّى يَقضِيَ اللّه ُ بَيني وبَينَ القَومِ بِالحَقِّ؛ من برای خوش‌گذرانی و خودخواهی و خودرأیی و ظلم و فساد خارج نشدم؛ فقط برای نجات و صلاح امت جدم محمد خارج شدم. می‌خواهم که امر به معروف و نهی از منکر کنم... پس هر کس (دعوت) مرا به حق پذیرفت، (بداند) که خداوند حقیقتاً سزاوارتر است و هر آن کس که (دعوت) مرا رد کند، من صبر می‌کنم تا اینکه خداوند بین من و آن قوم به حق قضاوت و داوری کند.»
او به مظاهر فساد و انحرافی که داشت در جزئیات امت اسلامی رخنه می‌کرد و تغییر آن را مسئولیت خود می‌دید، اشاره کرد تا در طول زمان، الگو و نمونه قابل اقتدا باشد. فرمود: «ألا وإنَّ هؤُلاءِ قَد لَزِموا طاعَةَ الشَّيطانِ، وتَرَكوا طاعَةَ الرَّحمنِ، وأظهَرُوا الفَسادَ، وعَطَّلُوا الحُدودَ، وَاستَأثَروا بِالفَي‌ءِ، وأحَلّوا حَرامَ اللَّهِ، وحَرَّموا حَلالَهُ، وأنا أحَقُّ مَن غَيَّرَ؛ آگاه باشید! اینان (بنی‌امیه) پیروی از شیطان را بر خود لازم شمرده‌اند و اطاعت خدا را ترک کرده‌اند، فساد را علنی و حدود الهی را تعطیل نموده، فیء (اموال عمومی) را به خود اختصاص داده‌اند و حرام خدا را حلال و حلال خدا را حرام کرده‌اند و من برای تغییر این وضعیت شایسته‌ترم.»
از این رو، تمام پیشنهادهایی را که برای دست کشیدن از تداوم انقلاب به او شده بود، رد کرد و خطاب به کسانی که او را بین تسلیم شدن در برابر واقعیت فاسد، منحرف و ظالم یا مرگ مخیر گذاشتند، فرمود: «ألا وإنَّ الدَّعِيَّ ابنَ الدَّعِيِّ قَد رَكَزَ بَينَ اثنَتَينِ: بَينَ السَّلَّةِ وَالذِّلَّةِ؛ هان! اين حرامزاده پسر حرامزاده مرا ميان دو چيز مخيّر كرده است: ميان شمشير و تن دادن به خوارى؛ و هيهات كه ما تن به ذلّت و خوارى دهيم.» و به کسانی که می‌خواستند با او بر زندگی‌اش معامله کنند، فرمود: «و هیهات مِنَّا الذِّلَّةُ… فإنّي لا أرى المَوتَ إلاّ سَعادَةً، ولا الحَياةَ معَ الظَّالِمينَ إلَّا بَرَما؛ من مرگ را جز سعادت و زندگی با ستمکاران را چیزی جز خواری و ذلت نمی‌دانم.»
امام(ع) می‌خواست امت اسلامی را بیدار کند. این که امت اسلامی از ترس رها شود و در برابر فساد و انحراف و بی‌عدالتی اعلام موضع کند، نه اینکه در برابر آن سکوت کند و بی‌طرف بماند. از این رو فرمود: «أيُّهَا النّاسُ! إنَّ رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله قالَ: مَن رَأى سُلطاناً جائِراً، مُستَحِلّاً لِحُرَم اللَّهِ، ناكِثاً لِعَهدِ اللَّهِ، مُخالِفاً لِسُنَّةِ رَسولِ اللَّهِ، يَعمَلُ في عِبادِ اللَّهِ بِالإِثمِ وَالعُدوانِ، فَلَم يُغَيِّر عَلَيهِ بِفِعلٍ ولا قَولٍ، كانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أن يُدخِلَهُ مُدخَلَهُ؛ ای مردم، پیامبر(ص) فرمود: هر مسلمانی که با سلطان ستمگری مواجه شود که حرام خدا را حلال می‌کند و پیمان الهی را در هم می‌شکند و با سنت (و قانون) پیامبر(ص) به مخالفت برخاسته و در میان بندگان خدا، راه گناه و دشمنی در پیش گرفته است، ولی او در مقابل چنین حاکمی، با عمل یا با گفتار، اظهار مخالفت نکند، بر خداوند است که این فرد (ساکت) را به جایگاه همان طغیانگر، (در آتش جهنم) داخل کند.»
و ما امروز ثمرات انقلاب او را در همه مکان‌های عزت و آزادی و مقابله در برابر بی‌عدالتی و فساد و انحراف می‌چینیم.
مسئولیت زیارت
در فضای این مناسبت، زیارت زائران را تبریک می‌گوییم. زیارتی که از طریق آن به درگاه خداوند متعال تقرب می‌یابند و اجر بزرگی را از او دریافت می‌کنند که سختی راه و گرمای طاقت‌فرسای این ماه، شرایط امنیتی و بار مالی نیز مانع آن نشد. از سوی دیگر، از همه کسانی که برای تأمین امنیت و آسایش زائران تلاش می‌کنند و کسانی که زیباترین شکل‌های بخشش و عطا را ارائه می‌نمایند و در این راه پاداش و سپاسی نمی‌خواهند، تقدیر و تشکر می‌کنیم.
امیدواریم زائرین با تحقق اهدافی که باعث دعوت به زیارت امام حسین(ع) شده است و با کسب زاد و توشه معنوی، ایمانی، رفتاری و عملی این زیارت به کشورهای خود بازگردند. زیارتی که با آن اعلام می‌کنند آن‌ها بر راه و روش او و سیمای عبادت، بردباری، کرم، بخشش و عطای بخشش او، تلاش برای اعتلای کلمه او و مدارا نکردن با مفسدان و ستمگران و دعوت‌کنندگان به انحراف اخلاقی و ایمانی و دست‌کاری کنندگان در صفا و طهارت اسلام خواهند بود. همان چیزی که در زیارت او به آن‌ها شهادت می‌دهند و در برابر خدای متعال می‌گویند: «خدایا ما تو را شاهد می‌گیریم که دوستدار کسانی هستیم که با او دوستی کردند و دشمن کسانی هستیم که با او دشمنی کردند و با کسی در صلح و سازش هستیم که با او در صلح و سازش بودند و با کسانی می‌جنگیم که با او جنگیدند و از فرمان او پیروی می‌کنیم و یاری ما برای او آماده است.»
این در سطح فردی است، اما بعد از اینکه این زیارت با گرد آمدن جمعیت باشکوهی که در سال‌های گذشته شاهد آن بودیم و امروز شاهد آن هستیم، ابعاد جمعی به خود گرفت، فایده آن این است که آن‌ها در حالی به کشورهای خود بازگردند که بیش از پیش مشتاق همبستگی، اتحاد و تلاش مشترک برای تحقق اهداف امام حسین(ع) که همان اهداف پیامبر خدا(ص) و همه اهل‌بیت(ع) هستند، باشند و در مقابل فتنه‌گران و فتنه‌افروزان بایستند. کسانی که برای تضعیف قدرت و توانایی‌ها و حضور مسلمانان تلاش می‌کنند. این همان چیزی است که خداوند متعال بدان دعوت کرد و رسول خدا(ص) برای تثبیت آن تلاش نمود.
فریاد «لبَّيك يا أباعبدالله» که دیدیم و می‌بینیم از مواکب و راهپیمایی‌ها بلند می‌شود، باید به تلاش در میدان عمل تبدیل شود و در همه مسائلی که حق در مقابل باطل ایستاده است، تجلی یابد. تا این اجتماع به صدایی خروشان تبدیل شود، نه تنها در کربلا و این مکان شریف، بلکه در تمام سرزمین‌ها و در طول زمان‌ها.
تنوع زائران
در اینجا باید به این نکته اشاره کنیم که این همه جمعیتی که امروز به کربلا آمده‌اند، آن گونه که برخی سعی در بیان آن دارند، اجتماع یک مذهب در مقابل سایر مذاهب یا یک دین در برابر سایر ادیان نیست؛ بلکه پدیده‌ای در برابر همه ظلم و فساد و انحراف و باطل از هر دین یا مذهب یا موقعیتی بوده و خواهد بود.
ما تنوع زائران از نظر دینی، مذهبی و انسانی و تبدیل آن به مجالی برای طرح مسائل کنونی امت اسلامی، در مسئله فلسطین یا مسائل دیگر را مهم می‌دانیم.
در اینجا باید تمام توان خود را به کار گیریم تا این زیارت را با هر آنچه که جایگاه ارزش‌های انسانی را بالا می‌برد، غنا بخشیم، زیرا با این کار، ارائه سیمای امام حسین(ع) و تصویر انقلاب او را بهبود می‌بخشیم و به آن بُعد واقعی و روشن و اهداف مکتبی و مفاهیم انسانی آن را می‌دهیم.
ارزش زیارت به تأثیرگذاری آن است
عزیزان، ارزش این زیارت به میزان تأثیرگذاری آن بر سازندگی انسان است. انسانی که با زاد و توشه روحی و ایمانی بازمی‌گردد که باید در رفتار فردی، خانوادگی و اجتماعی و ملی او متجلی باشد، به طوری که سیره امام حسین(ع) و آنچه به آن فراخوانده و برای آن تلاش کرده، در رفتار و سیره او تجسم یافته باشد. در این صورت این زیارت به تحکیم پیوندهای اتحاد و همکاری در مواجهه با چالش‌ها کمک می‌کند.
بدین ترتیب ما به امام حسین(ع) و رویکرد و طرح او وفادار خواهیم بود و از این طریق اهداف او را که همان اهداف رسول خدا(ص) و همه پیامبران است، تحقق می‌بخشیم. این مناسبت، نباید مناسبتی باشد که اثر آن با پایان یافتن زمانش تمام شود، بلکه باید در تمام ایام سال بازتاب داشته باشد و در آن پیروان و دوستداران اهل‌بیت(ع) تصویر روشنی از آن‌ها ارائه دهند.
از همین‌جا به امام حسین(ع) و زیارت او درود می‌فرستیم و می‌گوییم: «السَّلام عَلَيْكَ يَا أبا عبدالله، وَعلَى الأرواحِ الّتي حَلّتْ بِفِنائِكَ، وَأنَاخَت برَحْلِك، عَلَيْكُم مِنِّي سَلامُ اللهِ أبَداً مَا بَقِيتُ وَبَقِيَ اللَّيْلُ وَالنَّهارُ، وَلا جَعَلَهُ اللهُ آخِرَ العَهْدِ مِنِّي لِزِيَارَتِكُمْ؛ سلام بر تو اى اباعبداللّه و بر روان‌هایی که فرود آمدند به آستانت، بر تو از جانب من سلام خدا باد همیشه تا من زنده‌ام و برپا است شب و روز و قرار ندهد این زیارت را خداوند آخرین بار زیارت من از شما».
خطبه دوم:
بسم الله الرحمن الرحیم
ای بندگان خدا، شما و خودم را به همان چیزی توصیه می‌کنم که امام حسین(ع) به یکی از اصحاب خود توصیه کرد و به او فرمود: «إيّاكَ و ما تَعتَذِرُ مِنهُ؛ فإنَّ المُؤمِنَ لا يُسيءُ و لا يَعتَذِرُ و المُنافِقَ كُلَّ يَومٍ يُسيءُ و يَعتَذِرُ؛ زنهار از كارى كه از آن پوزش بخواهى؛ زيرا مؤمن نه بدى می‌کند و نه پوزش می‌خواهد و منافق هر روز بدى می‌کند و پوزش می‌طلبد.» ما بیش از همه به این توصیه محتاجیم که ما را از درگیر شدن در چیزهایی که مجبور به عذرخواهی می‌شویم، حفظ کند، خواه عذرخواهی از خدای متعال باشد یا مردم و این به خاطر سخنانی است که از ما صادر می‌شود یا رابطه‌ای است که وارد آن می‌شویم یا معامله‌ای است که انجام داده‌ایم یا واکنشی است که نتایج آن را در نظر نگرفته‌ایم.
با این کار، ما نسبت به گام‌ها، مواضع، اعمال و گفتار خود آگاه‌تر خواهیم بود و توانایی بیشتری برای رویارویی با چالش‌ها خواهیم داشت.
مذاکره برای پایان دادن به جنگ ویرانگر
از مذاکراتی آغاز می‌کنیم که جهان همچنان منتظر آن است تا منجر به توقف جنگی شود که بیش از یازده ماه است دشمن صهیونیستی در نوار غزه به راه انداخته و ده‌ها هزار شهید، مجروح و معلول برجای گذاشته، نشانه‌های زندگی را در آنجا از بین برده و منجر به گسترش اپیدمی‌هایی شده که امروز شاهد آن هستیم که باعث شده سرکمیسر آژانس کمک به پناهندگان (آنروآ) بگوید: وضعیت در نوار غزه به شدت وحشتناک است. چرا که رژیم صهیونیستی در این مذاکرات، به رغم اظهارنظرهایی که در ابتدا به خارج فشارهای داخلی و خارجی از خود نشان داده بود، همچنان سیاست طفره رفتن و فریبکاری را دنبال می‌کند و به نظر نمی‌رسد حتی حداقل خواسته‌های مشروع مردم فلسطین را برآورده کند؛ زیرا می‌خواهد از طریق این مذاکرات اسرای خود را بازگرداند تا جنگ خود را از سر بگیرد و طرح خود را که هدف آن اشغال کامل نوار غزه، برای به دست گرفتن اختیار آن است، ادامه دهد و سپس آن را در کرانه باختری کامل کند.
روشن و غیرقابل تردید است که آنچه این رژیم را به تداوم سیاست مخرب خود در نوار غزه ترغیب می‌کند، حمایتی است که از آن صورت می‌گیرد. حمایتی که در سخنان وزیر خارجه آمریکا با پذیرش کامل پیشنهادهای صهیونیست‌ها در مذاکرات، آشکار شد. چرا که او از ابتکار عمل رئیس‌جمهور آمریکا که توسط حماس پذیرفته شده بود، عقب‌نشینی کرد.
سکوت جهان اسلام و دنیای عرب
متأسفانه، همه این‌ها در سایه سکوت مستمر جهان عرب و دنیای اسلام صورت می‌گیرد؛ زیرا ما شاهد هیچ موضعگیری جدی چه از سوی اتحادیه عرب و چه از سوی سازمان همکاری اسلامی نیستیم که از مردم فلسطین برای توقف جنگ نابودگرانه‌ای که در معرض آن قرار دارند یا مذاکراتی که در حال انجام است، حمایت کند. با وجود اینکه ابزارهای لازم برای تحت فشار قرار دادن رژیم صهیونیستی یا کشورهای حامی آن را دارند؛ اما متأسفانه از آن استفاده نمی‌کنند یا حتی به آن اشاره هم نمی‌کنند.
در برابر آنچه در حال رخ دادن است، مجدداً از کشورهای عربی و اسلامی می‌خواهیم که مسئولیت خود را در قبال مردم عرب و مسلمانی که رنج می‌برند و درد می‌کشند و هر روز قتل‌عام می‌شوند، بر عهده بگیرند و از آن‌ها در برابر ظلم این رژیم حفاظت کنند. این رژیم اگر از این نبرد پیروز بیرون بیاید و در آن به اهداف خود برسد، اگر منافعش ایجاب کند، به هیچ کشوری رحم نمی‌کند و در دنیای اسلام و جهان عرب دست بالا را خواهد داشت.
در همین حال برای ملت‌های عربی و اسلامی و همه آزادگان جهان تأکید می‌کنیم که باید به ندای مردم فلسطین پاسخ مثبت دهند و برای کمک به آن‌ها و رساندن صدایشان به گوش دولت‌هایشان و جهان اقدام جدی صورت دهند.
امید ما به مقاومت است
در عین حال، همچنان چشم امید ما به مردم فلسطین است که هر روز با صبر و استقامت و فداکاری و مقاومت خود ثابت می‌کنند که مردمی شایسته زندگی آزادانه، عزتمندانه و شرافتمندانه هستند و علیرغم همه زخم‌ها، دردها و کشتارهایی که متحمل می‌شوند، پرچم سفیدی را که اشغالگران صهیونیست انتظار می‌کشند، نیفراشته و نخواهند افراشت؛ و این چیزی که هر روز در نوار غزه، کرانه باختری یا در داخل رژیم صهیونیستی آن را ابراز می‌کنند و مردمی این چنین باید پیروز شوند و صاحب اختیار تصمیمات، انتخاب‌ها و آزادی خود باشند.
لبنان و حمایت از مقاومت فلسطینی
به لبنان برمی‌گردیم، جایی که مقاومت به رویکرد حمایت از مردم فلسطین و ممانعت از پیروزی دشمن بر آن ادامه می‌دهد و به دلیل اعتقاد به عدالت، انسانیت و حقانیت آرمان فلسطین، در این راه هزینه‌ها و فداکاری‌های بزرگی را تقدیم می‌کند. در حالی که همچنان به حملات دشمن که تا اعماق لبنان پیش رفته است، پاسخ می‌دهد و هر روز به دشمن درس می‌دهد که این کشور دیگر لقمه آسانی نیست و به تجاوزاتش در خشکی، دریا و هوا پاسخ داده خواهد شد و قابلیت‌های پنهان آن بیشتر از آن چیزی است که نشان داده شده است.
در اینجا از لبنانی‌ها می‌خواهیم که تسلیم جنگ روانی و رسانه‌ای این روزهای دشمن نشوند، بلکه پس از خدای متعال، به توانمندی‌های خود اعتماد کنند. این که دشمن آن‌قدر قدرتمند و قوی نیست که آزادانه حرکت کند و به اهدافش برسد و آکنده از زخم است. همین‌طور از آنان می‌خواهیم که به تدبیر مقاومت در برابر دشمن، به خاطر علاقه‌مندی به مردم خود و ندادن بهانه به دست دشمن برای رسیدن به خواسته‌هایش، اعتماد داشته باشد.
باید این فرمایش خداوند متعال را یادآوری کنیم که می‌فرماید: «إِنْ تَكُونُوا تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ يَأْلَمُونَ كَمَا تَأْلَمُونَ وَتَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ مَا لَا يَرْجُونَ».
وحدت در برابر دشمن
در همین زمان لبنانی‌ها را به اتحاد و همبستگی برای رویارویی با دشواری‌های این مرحله و الزامات آن در سطح دولت که باید مسئولیت‌های خود را در قبال شهروندانش عمل کند و در سطح همبستگی ملی تکرار می‌کنیم که باید ويژگی این مرحله در میان تمام اجزای مردم لبنان باشد.
ما از نیروهای سیاسی می‌خواهیم که درگیری‌ها و حساسیت‌های خود را متوقف کنند. در ضمن بر ضرورت تلاش جدی برای تقویت این کشور در سطوح سیاسی، اقتصادی، معیشتی و زندگی تأکید می‌کنیم؛ چرا که نمی‌شود با سستی و رخوتی که شاهد آن هستیم و کار به جایی رسیده است که لبنان به یک گدا بر دروازه‌های جهان تبدیل شده است، با این وضعیت مواجه شد. وضعیتی که اخیراً پس از قطعی کامل برق و اختلال در تأسیسات حیاتی کشور شاهد آن بودیم.
وقت آن است که همه به فکر کشوری باشیم که در حال فروپاشی است و می‌ترسیم از دستمان برود. همه باید به مسئولیت تاریخی خود عمل کنیم که ایجاب می‌کند برای حفظ وطن و حمایت از مردم از هیچ کوششی دریغ نکنیم.
