پس از قرائت آیاتی از کلام الله مجید و اجرای برنامه نمایشی گلهای دارالایتام آیت الله خویی، خانم لبنی الحسینی مسؤول هیأتهای بانوان جمعیت مبرات خیریة به ایراد سخن پرداخت.
وی در سخنان خود گفت: دارالایتامها رشد کردند و تعدادی از فرزندان و دختران امت اسلامی را زیر نظر علامه مرجع آیت الله العظمی سید محمد حسین فضل الله تحت پوشش قرار دادند. او که همواره بر ضرورت ساختن انسانی مکتبی در نهادهای مختلف آموزشی و سرپرستی و اجتماعی تأکید میدارد و بر اهمیت تداوم تجربه مبرات که با عطا و نیکی و برکت به زندگی غنا میبخشد تأکید میورزد و دعوت میکند که فعالیتهایش برای تمام مردم باشد. سپس وی گوشهای از موفقیتها و جمعیت مبرات خیریة و نهادهای آن را در طول سالهای گذشته برای حضار شرح داد.
سپس علامه مرجع آیت الله العظمی سید محمد حسین فضل الله به ایراد سخن پرداخت. ایشان در سخنرانی خود فرمودند:
خداوند متعال به ما انسانیت داده است و از ما خواسته است که با انسانیت خود به سوی هستی بیاییم تا این که آن را متحول کنیم و رشدش دهیم و عقلانیش بسازیم. زیرا ارزش هستی به انسان آن است. تمام هستی، نظامی دارای آسمانها و زمین متوازن بود ولی توان تحول و پیشرفت نداشت و خداوند انسان را آفرید تا هستی را متحول نماید و در آن دست به ابداع و ابتکار بزند. خداوند انسان را از نفس واحدة آفرید و از این نفس واحدة همسرش را بیافرید تا انسان را کامل کند. مرد باید با عناصر مردانگی و زن باید با عناصر زنانگی خودش حرکت نماید تا هر دو تای آنها انسان جدیدی را ابداع کنند و روزنه زمانه را به روی عقل جدیدی بگشایند.
در این دیدار با خواهران و بانوان دوست دارم از زن سخن بگویم. تاریخ از گذشته تا حال از زن به عنوان موجودی ضعیف سخن گفته است و بعضیها هم گمان کرده اند این ضعف یک ویژگی دینی است. ولی قرآن به ضعف انسان اشاره نموده و میفرماید: «و خلق الانسان ضعیفاً» پس انسان عناصر ضعف را در بدن خود دارد. اما خداوند از انسان خواسته است که تسلیم ضعف خود نشود بلکه سعی نماید حتی در رشد بدنی خویش این ضعف را به قوّت تبدیل نماید. از این رو انسان چه زن باشد و چه مرد میتواند با وسائل گوناگون قدرت بدنی خود را متحول نماید.
بسیاری از مردان هستند که وارد میدانهای قهرمانی میشوند و قدرت و توانمندی خود را به مصاف قدرت و توامندی دیگران میبرند. این قدرت همان قدرتی است که وقتی فهمیدند برای عرصههای جنگ و صلح و دفاع و مقابله، بدن باید نقش خودش را ایفا نماید، متحولش کردند. میبینیم که هنرهای ورزشی به بدن قدرت و بالندگی و پویایی میدهند و اگر مرد بتواند که قدرت بدنی خود را متحول کند زن هم میتواند چنین کاری را انجام دهد. درست است که زن بدنی ضعیف دارد ولی این خود اوست که نسبت به بدن خود توجه نداشته است و آن را قوی و متحول نکرده است. لذا همچنان ضعف باقی مانده است و مثل بسیاری چیزهای دیگر از آن استفاده کرده است. از این رو زن باید قوی شود و این که زن هنرهای ورزشی را بیاموزد اشکال شرعی ندارد. چرا که دیگران ممکن است زن را به استضعاف بکشانند و به او تعدی کنند.
لذا لازم است که زن قوی شود و قدرتی همپای مرد پیدا نماید. چرا که بسیاری از زنان در معرض تعدی مردم قرار دارند و مورد ضرب و شتم و جراحت و قتل و تجاوز قرار میگیرند. بنابراین زن باید دارای قدرت بدنی شود تا بتواند با قدرت اخلاقی و موضعی انسانی از خودش حفاظت به عمل آورد. زیرا قدرت به معنای تعدی نیست بلکه نوعی مسؤولیت است و اگر از رشد دادن قدرت بدنی حرف میزنیم در اینجا قدرت دیگری هم وجود دارد و آن قدرت عقلی است. زیرا بعضی از عقب افتادگان در طول تاریخ، زن را متهم کرده اند که عقل کاملی ندارد و بعضی هم دست و دلبازی کرده اند و گفته اند که یک چهارم یا نیمی از عقل را دارد. از این رو زن باید بالندگی انسانی خودش را درک کند و به عقل خود نفوذ کند تا آن را متحول کند و قویش بگرداند و با مطالعه و گفتمان و تجربه رشدش دهد. زن نباید تسلیم این ضعیف پنداریها شود بلکه با بر همه این ضعیف پنداریها بشورد تا عقلی شود که به دیگران عقل میبخشد. زیرا ما در تمام تمدنهای موجود نمیبینیم که زن نتوانسته باشد عقل خود را بکار گیرد. از این رو برای همه دختران و زنان خود تأکید داشته ایم که باید به ابزارهای علم و معرفت دست یازند. زیرا علم و معرفت ارزش والای انسان است: «قیمة کل امریء مایحسنه» زیرا علم به انسان معنا میدهد. چرا که ارزش انسان به این است که به تمام زندگی و تمام انسانیت رویکرد داشته باشد. زن باید در تولید علم و معرفت و تمدن آفرینی و توجه به قضایای دنیا و مشارکت سیاسی با مرد شریک باشد. ما میدانیم ک زنان میتوانند به بالاترین درجات شایستگی و مسؤولیتهای مهم برسد و بکوشد که در فرایند تصمیم سازی و قدرت آفرینی مشارکت داشته باشد. مسأله این است که دیگران میخواهند زن و مرد شرقی ما همچنان در جهل و عقب ماندگی باقی بمانند. تا این که بعضی از مردم از زنانی که علم ندارند سوء استفاده کنند و از خرافات سوء استفاده نمایند و آن را دین جا بزنند. چیزی که بر عقل زن و مرد نادان خود را تحمیل کرده است. از این رو نادانان را از رویکرد به حقیقت دور کردند. بسیاری از زنان به حرفهای کسانی گوش میدهند که خود را غیب دان و دارای ارتباط با جن معرفی میکنند و بعضی از ضعفهای انسانی را به عنوان ضعف عقلی تفسیر میکنند. چیزی که اصلاً در دین و عقل جایی ندارد. زیرا آن چه که دامنگیر انسان میشود ریشه در اوضاع طبیعی واقعی دارد و در چنین مواردی انسان باید به پزشک متخصص مرجعه کند و نه مشایخ روحانی.
با علم میتوانیم خرافات و نادانی و عقب ماندگی را از بین ببریم و علم همان چیزی است که به زن مسؤولیت و آمادگی میدهد. باید در تمام عرصههای علمی به قدرت دست پیدا کنیم. زن باید به مانند مرد در تمام عرصههای علمی به تخصص دست یابد. ما میخوانیم که خدا از انسان نمیخواهد به یک درجه از علم بسنده ننماید بلکه باید حرکت تصاعدی داشته باشد. آیه کریمه این مسأله را چنین بیان میدارد: «و قل ربّ زدنی علماً»
خداوند از ما به عنوان امت اسلامی میخواهد که در برابر دنیا بایستیم و در حرکت و دانش و تمدن با آن مشارکت بورزیم. امت اسلامی باید در تصمیم سازی نقش داشته باشد.زیرا متأسفانه ما به عنوان عرب و مسلمان که یک پنجم بشریت را تشکیل میدهیم در تصمیم سازی نقشی نداریم بلکه تصمیمها را آمریکا و اتحادیه اروپایی و دولتهای جهانی آن را تحمیل میکنند چرا که تصمیم ساز نیستیم و اختیار کار خود را نداریم.
مسؤولیت زنان ومردان چنین ایجاب مینماید که تلاش کنند امت اسلامی ما قوی باشد و بتواند تصمیمهای سیاسی و اقتصادی و امنیتی بگیرد. ما ملاحظه میکنیم که تمامی دنیا گاهی با خشونت و گاهی با مدارا رفتار میکند.دنیا برای درگیری منافع حرکت میکند. آمریکا پس از فروپاشی اتحاد شوروی میخواهد اجازه ندهد هیچ دولتی در دنیا و از جمله روسیه نتواند منافع آمریکا را در دنیا کنترل کند و یا آن را به محاصره درآورد. بدین ترتیب میبینیم که درگیری قدرت به عنوانی برای دوران کنونی ما تبدیل شده است. از این رو باید با در اختیار داشتن تمام موقعیتهای قدرت و عزت، قوی باشیم.
ما در این برهه از زمان با اشغال بعضی از کشورهای اسلامی بوسیله آمریکا آن هم به انتقام حادثه 11 سپتامبر مواجه هستیم. چیزی که تا هنوز هیچ کس راز و رمز واقعی آن را نمیداند. بعضی از کشورهای اسلامی و عربی مثل افغانستان و عراق به اشغال آمریکا در آمدند. ما میدانیم که آمریکا به شکل مطلق در کنار اسرائیل قرار دارد و تمام حق و فرصتهای لازم را در اختیار این رژیم قرار داده است که اراضی و انسان فلسطینی را اشغال کند و مفاهیم و اصطلاحات را هم طبق میل خود تغییر دهد. بدین ترتیب دنیا به زیر سلطه آمریکا سقوط کرده است.
ما در لبنان از تزلزل سیاسی و امنیتی و سقوط اقتصادی رنج میبریم و همه اینها نیست مگر به این دلیل که لبنان دولت نیست و بسیاری از کسانی که بر مصادر دولتی تکیه زدهاند ذهنیت دولت را ندارند. ما در لبنان مشغول پرستش رهبران طائفهای شده ایم و ناامنی زندگی ما را فراگرفته است. لذا برماست که بر این وضعیت بشوریم تا از لبنان کشور متمدنی بسازیم که از آن نور جریان داشته باشد. باید بدانیم که چگونه در برابر چالشهایی که بر کل منطقه حاکمیت دارد مسائل خودمان را حفظ کنیم تا بسازیم و انسانی کنیم و این کشور غنی را با انسانش ریشهدار کنیم.
یکی از حقوق زن آگاه و فرهیخته و آموزش دیده و کارشناس این است که در سطوح نمایندگی و وزارت و سایر مسؤولیتها، در عرصه سیاسی مشارکت داشته باشد. زیرا زن به مانند مرد از عقل و حرکت انسانی و اندیشهورزی بهرهمند است. وظیفه زن و مرد است که برای نجات کشور و رویکرد به مسائل آن و ساختن آینده یکدیگر را کامل کنند. شاید مادر بودن زن فقط به شیر دادن و مواظبت و توجه به کودک منحصر نشود بلکه باید تمام فرزندان میهن را ارتقا دهد تا آزاد و فرهیخته در این کشور زندگی کنند و این مسؤولیت دینی زن است. بر شماست که به خودتان اعتماد داشته باشید. زیرا نگرانی من این است که زن به زن اعتماد نداشته باشد. من میخواهم که از طریق علم و معرفت و شایستگی و نه غرور، اعتماد به نفس داشته باشید و در جامعه طوری حرکت کنید که دیگران هم به شما اعتماد کنند.
دفتر علامه مرجع آیت الله العظمی سید محمد حسین فضل الله
بیروت؛ 10 رمضان 1429 هـ برابر با 10/9/2008م