خداوند متعال مى فرمايد: «آيا پنداشته اى كه داستان ا

خداوند متعال مى فرمايد: «آيا پنداشته اى كه داستان اصحاب كهف و رقيم كه از آيات ماست شگفت آور است؟» «ام حسبت انّ اصحاب الكهف والرقيم كانوا من آياتنا عجباً»(كهف/9) آيا اصحاب كهف همان اصحاب رقيم اند؟

به نظر مى رسد كه هر دو يك گروه اند; اگر چه با دو اسم ذكر شده اند. آنان اصحاب كهف اند چون وارد كهف (غار) شدند و آن چه مى دانيم براى شان رخ داد; و آنان اصحاب رقيم (كتاب)اند، زيرا داستان آنان - چنان كه گفته شده است - در لوحى كه در آن مكان نصب شده بود يا در خزانه ى پادشاهى نوشته شده بود. تفسيرهاى ديگرى نيز وجود دارد; برخى مى گويند «رقيم» نام كوهى بوده يا نام درّه اى بوده كه آن غار در آن قرار داشته است; يا آن كه نام سرزمينى بوده است كه اصحاب كهف آن را ترك كرده بوده اند. هم چنين گفته شده است كه آنان دو گروه بوده اند كه داستان يكى شان را خداوند ذكر كرده و داستان گروه ديگر را بيان نفرموده است. ولى اين گمان جوّ حاكم بر قصه هاى قرآنى و سير تكامل قصه ها در قرآن بعيد است; رها كردن داستانى پس از آن كه ذكرى از آن مى شود با جنبه هاى بللاغى قرآن در تعارض است. زيرا ساده ترين صورت هاى گفت و گو و تفاهم رايج ميان آدميان نيز بر نمى تابد كه انسان هنگام سخن گفتن از شخصى يا گروهى يا هر پديده ى ديگرى كه در آغاز سخن آن را به نام ذكر كرده است، آن را رها كند و نيمه تمام گذارد. زيرا ياد كردن و نام بردن از هر چيز توجه و قدرت شناخت انسان را تحريك مى كند و بر سخن گو الزام مى كند كه اين كنجكاوى را پاسخ گويد.