عدالت الهى در درجه نخست بدين معناست كه خداى متعال انسان را به طور غريزى و فطرى، حق جو آفريده است، طورى كه به آسانى مى تواند راه خود را به سوى آفريدگار خود بيابد. هم چنين خداوند متعال پيامبران را براى خلق خويش، پيغام رسان حق قرار داد و دستورات الهى را نازل فرمود تا راهنماى ما براى رسيدن به حق و حقيقت باشند.

اما تفاوت عوامل و محيط زندگى مسأله جستجوى حقيقت را گاهى سخت و گاهى آسان مى كند. ولى اين بدان معنا نيست كه امكان رسيدن به شناخت حقيقت سخت يا محال باشد. هم چنين شايد اين سختى يك آزمون يا «بداء» الهى باشد. در اين صورت به فرد جستجوگر بعد از رسيدن به هدف لذت خاصى دست خواهد داد; و اين نقطه ى مقابل انسانى است كه بدون جستجو و خستگى حقيقت را يافته باشد.

از اين رو انسان بايد براى رسيدن به حق و حقيقت زمينه هاى آن را آماده نمايد. بدين ترتيب تفاوت اوضاع يا محيط هر فرد با ديگرى منافاتى با عدل الهى نخواهد داشت.

در اين جا نكته اى باقى مى ماند كه ناچاريم به آن اشاره كنيم و اين نكته آن است كه در حالت ادامه جستجوى راه حقيقت ممكن است كه شخص صراط مستقيم را نيابد، در اين حالت ممكن است كه اين فرد يا افراد نيز مادامى كه تلاش كردند تا راه حق را درك كنند مورد رحمت و آمرزش خداوند متعال قرار گيرند.

زيرا مهم در اين جا اين است كه انسان قصد باطل نداشته، ولى به آن راه كشيده شده باشد و كسى كه طلب حق كرده و با خطايى از آن دور گشته باشد مانند كسى كه قصد باطل نموده و به آن رسيده باشد نيست و اين دو با هم تفاوت دارند. والله أعلم.