بسم الله الرحمن الرحیم
بیروت؛30 ذی الحجه 1443 هـ برابر با 7 مرداد 1401 و 29/07/2022
ماه محرم؛ یادآور مفاهیم هجرت و موسم عاشورا
مطالب مهم خطبه اول: محرم از ماه‌های حرام است / بازنگری و حسابرسی / معانی و مفاهیم هجرت / موسم عاشورا.
مطالب مهم خطبه دوم: بحران نان / با ابتکارهای تأمین سوخت موافقیم / اعتصاب بخش دولتی / هشدار درباره تنش‌های طایفه‌ای / ترسیم مرزهای دریایی؛ موضع واحد / آغاز سال هجری و عاشورا.
خطبه دینی:
خداوند تبارک و تعالی در کتاب عزیزش می‌فرماید: «إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْراً فِي كِتَابِ اللهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ» [التوبة: 36] صدق الله العظيم.
اول ماه محرم الحرام آغاز سال جدید هجری یعنی سال 1444 هجری قمری است که یادآور هجرت پیامبر(ص) از مکه به مدینه است؛ مناسبتی که معانی، مفاهیم و درس‌های بسیاری دارد؛ درس‌هایی که باید در آن‌ها تأمل کنیم.
محرم از ماه‌های حرام است
اولاً: این ماه یکی از چهار ماه حرام است که آغاز و ادامه دادن جنگ در آن حرام است؛ مگر در دفاع از خود و یا در صورت حمله دشمن به وطن؛ و چنانکه برخی معتقدند رسومی چون اجرای عقد نکاح، خرید و فروش، ساختن یا تعمیر خانه، نقل مکان به خانه جدید و غیره در این ماه حرام نیست؛ البته آنچه که نباید در ماه محرم اتفاق بیفتد، ایجاد فضای شادی عمومی است که باعث به هم خوردن فضای غم و اندوه این ماه است که باید به عنوان ابراز همدردی با مصائب اهل بیت(ع) به آن اهتمام ورزید.
بازنگری و حسابرسی
ثانیاً: آغاز سال هجری، فرصتی است برای ما تا همه آنچه را که در سال گذشته انجام داده‌ایم، مرور و ارزیابی کنیم و موانعی را که ممکن است در سال آینده بر سر راه انجام وظیفه و مسئولیت ما قرار گیرد، برطرف کنیم. سالی که از این نظر باید از سال قبلی بهتر باشد.
مرور و بازنگری در گذشته یک اصل اسلامی است که باید در همه شئون زندگی ما و در هر مرحله از زمان وجود داشته باشد که آیه شریفه: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللهَ إِنَّ اللهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ» [الحشر: 18]
و در حديث آمده است: «حاسِبُوا أَنْفُسَكُم قَبلَ أَنْ تُحاسَبُوا، وَزِنوها قَبْلَ أَنْ تُوزَنوا وَتَجَهَّزُوا للعَرضِ الأَكْبَرِ "يَوْمَئِذٍ تُعْرَضُونَ لَا تَخْفَى مِنْكُمْ خَافِيَةٌ" [الحاقة: 18]؛ پيش از آنكه مورد حسابرسی واقع شوید، خود را محاسبه کنید و پيش از آنكه سنجيده شويد، خود را بسنجید و برای نمایش بزرگ " در آن روز، شما [به پيشگاه خدا] عرضه مى‌شويد، [و] پوشيده‌اى از شما پوشيده نمى‌ماند." آماده شويد.»
در حدیث آمده است که رسول خدا(ص) در ابتدای سال، یعنی شب اول ماه محرم، خطاب به خدای متعال می‌فرمود: «اللَّهُمَّ ما عَمِلْتُ فِي هذِهِ السَّنَةِ مِنْ عَمَلٍ، نَهَيْتَنِي عَنْهُ وَلَمْ تَرْضَهُ، وَنَسِيْتُهُ وَلَمْ تَنْسَهُ، وَدَعَوْتَنِي إِلى التَّوْبَةِ بَعْدَ اجْتِرائِي عَلَيْكَ، اللَّهُمَّ فَإِنِّي أسْتَغْفِرُكَ مِنْهُ فَاغْفِرْ لِي، وَما عَمِلْتُ مِنْ عَمَلٍ يُقَرِّبُنِي إِلَيْكَ فَاقْبَلْهُ مِنِّي، وَلا تَقْطَعْ رَجائِي مِنْكَ يا كَرِيمُ؛ خدایا! آنچه در این سال انجام دادم، از عملی که مرا از آن نهی کردی و به آن راضی نبودی و من آن را فراموش کردم، ولی تو فراموشش ننمودی و پس از گستاخی‌ام بر تو، مرا به توبه دعوت کردی، خدایا من از تو آمرزش می‌خواهم، پس مرا بیامرز و آنچه انجام دادم از عملی که به تو نزدیکم کند، از من قبول کن و امیدم را از خودت قطع مکن، ای بزرگ‌منش مهمان‌نواز.»
آن حضرت(ص) می‌خواهد تصویر جا افتاده در ذهن ما را تغییر دهد که آغاز سال نو، زمان سفره انداختن و میهمانی است. البته تا زمانی که این کارها مورد رضایت الهی باشند و از حدود او فراتر نروند، اسلام مخالفتی با آن‌ها ندارد؛ اما این کارها با وداع با یک سالی که از عمر ما گذشته است، جور درنمی‌آید. با گذشت یک سال، انسان به خدا و بازخواست و رفتن به استقبال سالی که نمی‌دانیم حاوی چه حوادثی برای ماست، نزدیک می‌شود. در حالی که لازم است برای سال جدید برنامه‌ریزی کنیم تا به رضایت خداوند برسیم و از خدا می‌خواهیم که ما را بر ضد نفسمان یاری دهد و از شر آنچه آفریده و بدی‌های خودمان در امان نگه دارد.
معانی و مفاهیم هجرت
ثالثاً: سال هجری با هجرت شریف نبوی پیوند خورده است و این امر ایجاب می‌کند به یادآوری معانی و مفاهیم هجرت و نقشی که در تاریخ اسلام داشته است، بپردازیم. هجرت تأثیر بزرگی در موفقیت دعوت پیامبر خدا(ص)، گسترش اسلام در جزیرة العرب و سرزمین‌های آباد و گذار مسلمانان از مرحله ضعف به قوت داشت.
هجرت رسول خدا(ص) به چند ارزش اشاره دارد:
ارزش اول: فداکاری در راه هدف متعالی است که رسول خدا(ص) و مسلمانان با ترک خانواده، مال، زمین و همه دارایی‌های خود در مکه با وضوح تمام آن را نشان دادند. در حالی با دست کشیدن از اصول و ارزش‌های خود می‌توانستند در مکه بمانند و از همه نعمت‌ها و خیرات آن بهره ببرند؛ اما برای اعتلای کلام خدا بر روی زمین همه آن‌ها را پشت سر گذاشتند.
این همان چیزی است که باعث می‌شود نسبت به این دینی که برای آن فداکاری‌ها شده، احساس مسئولیت بیشتری کنیم و از تلاش‌های یاران رسول خدا(ص) و پس از آن‌ها و در طول تاریخ، قدردانی کنیم و اگر اسلام به فداکاری نیاز داشت، ما نیز برای این کارها آمادگی داشته باشیم.
اما ارزش دوم: اطمینان و اعتماد رسول خدا(ص) به خداوند متعال است. وقتی قریش از خروج پیامبر از مکه اطلاع یافتند، به تعقیب او پرداختند؛ لذا تمام تلاش خود را بسیج کردند تا او را جستجو و رد پای او را دنبال کنند تا این که به دهانه غار ثور رسیدند که پیامبر(ص) و همراهش در آن حضور داشتند.
پیامبر خدا(ص) اعتماد و توکل بسیاری به خدا داشت؛ یعنی تا زمانی که او برای خدا کار می‌کند، خداوند او را به دست دشمنانش نخواهد سپرد. در آن روز صحابی رسول خدا(ص) ترسید که مشرکان به حضور پیامبر خدا پی ببرند؛ اما رسول خدا(ص) به همراه خود فرمود: «لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللهَ مَعَنَا؛ غمگین مباش که خدا با ماست» [توبه: 40]. خداوند متعال در آیه شریفه: «إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللهَ مَعَنَا ــ و نتیجه این شد ــ فَأَنْزَلَ اللهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَى وَكَلِمَةُ اللهِ هِيَ الْعُلْيَا» [التوبة: 40] به همین امر اشاره کرده است.
ارزش سوم: اینکه انسان به بهانه فشارهای مختلف، نباید بپذیرد در کشوری بماند که ایمانش را ضعیف یا او را مجبور می‌کند از دین، شرف و کرامتش دست بردارد. این همان چیزی است که خداوند به آن تشویق کرده است: «يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ آَمَنُوا إِنَّ أَرْضِي وَاسِعَةٌ فَإِيَّايَ فَاعْبُدُونِ» [العنكبوت: 56]. تفسیر آیه این است که اگر در سرزمینی هستید که در آن نافرمانی خدا می‌شود و شما قادر به حفظ ایمان خود نیستید، باید آن را ترک کنید.
در مقابل، خداوند کسانی را که در سرزمین‌های خود می‌مانند و خود را در معرض ظلم، فساد و انحراف قرار می‌دهند، محکوم کرده، می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ ظَالِمِي أَنْفُسِهِمْ قَالُوا فِيمَ كُنْتُمْ قَالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ قَالُوا أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِيهَا» [النساء: 97].
موسم عاشورا
سرانجام: آغاز سال هجری قمری با موسم عاشورا پیوند خورده و هر سال با آن همراه است. عاشورا برای ما فقط موسم ابراز حزن و اندوه و نشان دادن محبت و ولاء نسبت به کسانی که در عاشورا بزرگ‌ترین فداکاری‌ها را انجام دادند، نیست؛ البته همه این کارها مهم هستند؛ اما چیزی که از ما خواسته‌اند این است که عاشورا برای ما موسم توشه برداری از اهدافی باشد که امام حسین(ع) با انقلاب خود برای تحققشان گام برداشت و نیز کسب روحیه آمادگی برای فداکاری برای تحقق این اهداف که امام حسین(ع) در تبیین آن فرمود: «إِنّي لَمْ أَخْرُجْ أَشِراً وَلا بَطَراً، وَلا مُفْسِداً وَلا ظالِماً، وَإِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الإصْلاحِ في أُمَّةِ جَدّي، أُريدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَأَنْهى عَنِ الْمُنْكَرِ؛ من برای جاه طلبی و کام‌جویی و آشوبگری و ستمگری قیام نکردم، بلکه برای اصلاح در کار امت جدم قیام کردم می‌خواهم امر به معروف و نهی از منکر و به شیوه جد و پدرم حرکت کنم.»
و فرمود: «أَیُّهَا النّاسُ! إِنَّ رَسُولَ اللّهِ(ص) قالَ: "مَنْ رَأى سُلْطاناً جائِراً مُسْتَحِلاًّ لِحُرُمِ اللهِ، ناکِثاً لِعَهْدِ اللهِ، مُخالِفاً لِسُنَّةِ رَسُولِ اللهِ، یَعْمَلُ فِی عِبادِاللهِ بِالاِثْمِ وَ الْعُدْوانِ فَلَمْ یُغَیِّرْ عَلَیْهِ بِفِعْل، وَ لاَ قَوْل، کانَ حَقّاً عَلَى اللهِ أَنْ یُدْخِلَهُ مَدْخَلَهُ". ألا وَ إِنَّ هؤُلاءِ قَدْ لَزِمُوا طاعَةَ الشَّیْطانِ، وَ تَرَکُوا طاعَةَ الرَّحْمنِ، وَ اَظْهَرُوا الْفَسادَ، وَ عَطَّلُوا الْحُدُودَ وَاسْتَأْثَرُوا بِالْفَیءِ، وَ أَحَلُّوا حَرامَ اللّهِ، وَ حَرَّمُوا حَلالَ اللّهِ، وَ أَنَا أَحَقُّ مَنْ غَیَّرَ؛ ای مردم! پیامبر خدا(ص) فرمودند: "هر کس سلطان ستمگری را ببیند که حرام خدا را حلال شمرده، پیمان الهی را شکسته و با سنّت رسول خدا مخالفت ورزیده، در میان بندگان خدا به ستم رفتار می‌کند؛ و او با زبان و کردارش با وی به مخالفت بر نخیزد، سزاوار است خداوند او را در جایگاه آن سلطان ستمگر(دوزخ) بیاندازد." هان ای مردم! این گروه(بنی امیه) به طاعت شیطان پایبند شده و از پیروی خداوند سرپیچی کرده‌اند، فساد را آشکار ساخته و حدود الهی را تعطیل کرده‌اند. آنان بیت المال را به انحصار خویش درآورده، حرام خدا را حلال و حلال خدا را حرام شمرده‌اند و من به قیام برای تغییر این اوضاع، از همه کس سزاوارترم.»، «ألا تَرَوْنَ أنَّ الحَقَّ لا يُعْمَلُ بِه، وَأنَّ الباطِلَ لا يُتناهى عَنه؟ آیا نمی‌بینید که به حق عمل نمی‌شود و از باطل جلوگیری نمی‌گردد؟»
عاشورا به همین جا ختم نمی‌شود، بلکه عاشورا موسم تحکیم رابطه با خداوندی است که در تمام صحنه‌های نبرد حضور داشت؛ چنانکه امام حسین(ع) در میان آن همه خون و زخم این شعار را تکرار می‌کرد: «هَوَّن ما نزل بنا أنَّه بعين الله؛ تحمل آن چه به ما نازل شده، آسان است؛ چون در برابر چشم خداوند است.»
ما می‌خواهیم عاشورایی که هر سال در آغاز سال هجری می‌آید، این معانی را از آن الهام بگیریم تا در طول سال همراهمان باشد و بر زندگی و آینده پرافتخاری که بدان چشم دوخته‌ایم، تأثیر بگذارد و ما به حسین(ع) و یاران و اهل بیتش وفادار باشیم. کسانی که از بذل خون و اسارت زنانشان دریغ نکردند تا ما عزیز، آزاده و عزتمند باشیم که از این طریق به آگاهی، ترقی، عزم و اراده برای رویارویی با چالش‌ها و تسلیم نشدن در برابر ظالمان و ستمگران دست یابیم.
خطبه سیاسی:
بسم الله الرحمن الرحیم
ای بندگان خدا! به شما و خودم توصیه می‌کنم که اول محرم را که آغاز سال هجری است، به گونه‌ای که رسول خدا(ص) فرموده است، احیا بداریم؛ پیامبر خدا(ص) در این روز دو رکعت به جا می‌آورد و سپس چنین دعا می‌فرمود: «اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْإِلٰهُ الْقَدِيمُ، وَهٰذِهِ سَنَةٌ جَدِيدَةٌ، فَأَسْأَلُكَ فِيهَا الْعِصْمَةَ مِنَ الشَّيْطانِ وَالْقُوَّةَ عَلَىٰ هٰذِهِ النَّفْسِ الْأَمَّارَةِ بِالسُّوءِ وَ الاشْتِغالَ بِما يُقَرِّبُنِى إِلَيْكَ يَا كَرِيمُ، يَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِكْرامِ ... حَسْبِىَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ، وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ، آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلّا أُولُوا الْأَلْبابِ، رَبَّنا لاتُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنا وَهَبْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ؛ خدایا! تویی معبود ازلی و این است سال نو، در این سال از تو درخواست می‌کنم حفظ شدنم را از شیطان و قدرت و غلبه بر این نفس فرمانده به گناه و مشغول بودن به آنچه مرا به تو نزدیک می‌کند، ای صاحب بزرگی و رأفت و محبت... خدا مرا بس است، معبودی جز او نیست، بر او تکیه کردم و او پروردگار عرش بزرگ است، به او ایمان آوردیم. همه‌چیزها از جانب پروردگار ماست و یاد کنندگان به یاد نیاورند مگر صاحبان خرد، پروردگارا دل‌های ما را بعد از آنکه هدایتمان فرمودی منحرف مکن و از نزد خود رحمتی به ما ببخش، همانا تو بخشنده‌ای.»
پس متوجه انجام چنین اعمالی باشیم تا در سال آینده از توفیق و اجر خداوند بهره‌مند شویم و در برابر وسوسه‌های شیطان و نفس اماره قوی‌تر باشیم. دغدغه ما باید چیزهایی باشد که ما را به خدا نزدیک می‌کنند و از این که قلبمان از راه او منحرف شود، حفظ می‌نمایند. به این ترتیب از آگاهی و توانایی بیشتری برای مقابله با چالش‌ها برخوردار خواهیم داشت.
بحران نان
از بحران معیشتی آغاز می‌کنیم که لبنانی‌ها هنوز در همه سطوح از آن رنج می‌برند و برجسته‌ترین جلوه ظلم است و آن صف‌های طولانی جلوی درب نانوایی‌هاست، بدون اینکه دولت با رسیدگی جدی به علل این پدیده، تشدید نظارت و بازخواست از کسانی که به ناحق از آرد یارانه‌ای بهره می‌برند، مبارزه با قاچاق و احتکار، یا تنظیم مکانیسمی برای دسترسی پناهندگان سوری به این ماده حیاتی که بی توجهی به این قضیه عوارض منفی بسیاری دارد، به مسئولیت خود عمل کند.
می‌ترسیم آسان‌ترین راهی که به نظر می‌رسد دولت برای مقابله با این بحران‌ها در پیش بگیرد، دست درازی به جیب لبنانی‌ها با برداشتن یارانه از این کالای اساسی باشد، مانند بقیه کالاها و موادی که یارانه‌ها از آن‌ها برداشته شده و آن کالاها و موادی که نوبت برداشت یارانه‌ها به آن‌ها نیز خواهد رسید و منجر به افزایش قیمت یک بسته نان به بیش از چهل هزار لیره خواهد شد که با افزایش قیمت دلار آمریکا یا افزایش قیمت آرد در بازارهای بین المللی آن نیز افزایش خواهد یافت. بدون این که پیامدهای ناشی از این قضیه در زندگی شهروندان و توانایی‌شان در تأمین نیازهای ضروری در نظر گرفته شود؛ چرا که حقوق کاهش یافته، اقتصاد دچار رکود شده، فرصت‌های شغلی کاهش یافته و سنگینی تأمین غذا، نوشیدنی، برق، دارو، درمان، سوخت و حمل و نقل در حال افزایش است.
در مواجهه با این قضیه، ما نسبت به پیامدهای خطرناک و فاجعه‌بار تداوم فشار معیشت و زندگی بر حیات، امنیت و ثبات لبنانی‌ها هشدار می‌دهیم که به صورت نرخ بالای مهاجرت، دزدی، جنایت، خودکشی و طلاق تجلی می‌یابد.
از این رو، مجدداً از نیروهای سیاسی که متولی اداره امور کشور هستند، می‌خواهیم که به جای هدف قرار دادن یکدیگر یا اتهام زنی متقابل و انداختن توپ به زمین همدیگر، با یکدیگر همکاری و همبستگی داشته باشند؛ زیرا همه اعم از مشارکین یا مخالفین دولت از این بابت مسئول هستند.
با ابتکارهای تأمین سوخت موافقیم
در اینجا و در این شرایط، چاره‌ای غیراز این نداریم که از هر ابتکاری که از دشواری زندگی لبنانی‌ها بکاهد، تقدیر کنیم که آخرین آن اعلام آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای دادن سوخت رایگان به لبنان بود. آن هم در زمانی که لبنان به کمک نیاز دارد و در شرایطی نیست که انتخاب کند این کمک را بپذیرد یا نپذیرد و اگر احزاب و شخصیت‌هایی نگران تحریم هستند، باید تمام توان خود را به کار گیرند و از روابط خود برای ارائه گزینه‌های جایگزین از دولت‌های دیگر استفاده کنند تا وضعیت فاجعه‌بار لبنانی‌ها را بهبود ببخشد.
اعتصاب بخش دولتی
در این زمینه، ما خواهان انجام همه نوع اقداماتی هستیم که باعث شود کارمندان بخش دولتی به اعتصاب نامحدود خود خاتمه دهند؛ زیرا این کار باعث اخلال در امور مردم می‌شود و معتقدیم که کارکنان بخش دولتی حق دارند به حقوقی برسند که زندگی‌شان را تأمین کند تا با جدیت کارشان را انجام دهند؛ اما ما از آن‌ها می‌خواهیم که عواقب ناشی از تداوم اعتصاب نامحدود خود را بر منافع کشور و رفع نیازهای ضروری لبنانی‌ها در نظر بگیرند.
مایه تأسف است همه این‌ها در حالی صورت می‌گیرد که رخوت سیاسی ادامه دارد؛ چرا که بن‌بست در تشکیل دولت ادامه دارد. در اینجا، ما مجدداً درخواست می‌کنیم که در تشکیل دولت تسریع شود تا در صورتی که رئیس جمهور در موعد مقرر انتخاب نشد، به بحران‌هایی که شهروندان از آن‌ها رنج می‌برند، رسیدگی کند، با قانونگذاری در پارلمان همگام شود و کشور در خلأ قرار نگیرد که متأسفانه ما همچنان در انتظار این انتخاب هستیم.
هشدار درباره تنش‌های طایفه‌ای
در بخش داخلی، نسبت به افزایش اظهار نظرهای طایفه‌ای و تنش‌های سیاسی که پس از دستگیری اسقف اعظم موسی الحاج رخ داد و به جای این که این اقدام در چارچوب قضایی و قانونی آن فهم شود، با ابزارهای خاص به آن رسیدگی شود، مسئله مهار گردد، امنیت کشور در برابر خطرهای احتمالی حفظ شود و به این قضیه جنبه طایفه‌ای و دینی داده نشود و در چارچوب درگیری‌های کنونی قرار داده نشود، این اقدام را هدف قرار دادن یک موقعیت دینی یا جایگاه یک طایفه و شخصیت‌های آن در نظر گرفتند، هشدار می‌دهیم؛ چون تجربیات گذشته ثابت کرده است که با تشدید گفتمان طایفه‌ای یا تنش سیاسی و یا ترسیم خطوط قرمزها در اینجا یا آنجا راه حل نیست؛ زیرا تشدید گفتمان طایفه‌ای با گفتمانی مشابه روبرو خواهد شد، تنش به تنش خواهد انجامید و ترسیم خطوط قرمز با ترسیم خطوط مشابه مواجه خواهد شد.
ما همیشه تأکید کرده‌ایم که مراجع دینی رسمی در اظهار نظرهای خود باید از جایگاه دینی و ارزشی خود حرف بزنند و همیشه سوپاپ اطمینان این کشور باشند و در مقابل کسانی بایستند که برای تخریب تنوع این کشور که ثروت و برکت لبنان هستند، تلاش می‌کنند.
لبنانی‌ها برای مقابله با دشواری‌ها و چالش‌های این مرحله به شدت به افرادی نیاز دارند که برای آرام کردن احساسات و روانشان و نزدیکی قلوبشان به همدیگر تلاش کنند.
ترسیم مرزهای دریایی؛ موضع واحد
با توجه به نزدیک شدن زمان ورود نماینده آمریکا که مسئول مذاکرات است، به موضوع تعیین مرز می‌پردازیم. بار دیگر بر اهمیت ثبات و پایمردی لبنانی‌ها بر موضع یکپارچه و پایبندی بر حق کاملشان در منابع زیرزمینی و دریایی‌شان و اینکه مذاکره کننده آمریکایی یا دیگران باید به طور قاطع بشنوند که اگر لبنان در بحران‌های اقتصادی غرق باشد و نتواند از منابع دریایی خود استفاده کند، دشمن نیز نمی‌تواند گاز استخراج کند و از آن بهره‌برداری کند، تأکید کنند. لبنانی‌ها فریب سخنان شیرین را نخورند و تسلیم فشارها، ارعاب و سیاست عادی‌سازی روابط با دشمن نشوند.
آغاز سال هجری و عاشورا
در خاتمه به دو مناسبت می‌پردازیم:
اول: آغاز سال جديد هجري است كه اميد است برای ما همراه با خیر، اميد، امنيت، امان و بركت براي مسلمانان و همه مردم باشد، همان‌گونه كه براي رسول خدا(ص) و مسلمانان هنگام هجرت از مکه به مدینه این چنین بود.
دوم: سالروز عاشوراست که هر سال می‌آید تا احساس سربلندی و عزت در برابر درخواست ذلت و خضوع و ایستادگی در برابر ظلم، فساد و انحراف را در جان‌ها بدمد و منطق حق، عدالت و راستی را در زندگی تقویت و تثبیت کند.
