بسم الله الرحمن الرحیم
19 رجب 1444 برابر با 21 بهمن 1401 و 10/02/2023 م
یادآوری رحمت الهی، در دشواری‌ها، فجایع و دردها
مطالب مهم خطبه اول: مهربانی، صفت خداوند است / رحمت خدا در متن مصائب / آیا بلایا آثار و پیامدهای مثبت هم دارند؟ / از بلایا درس بگیرید.
مطالب مهم خطبه دوم: فاجعه زلزله / وظیفه همنوایی / رفع تحریم یک وظیفه انسانی است / مسئولیت دولت لبنان / بحران اقتصادی و معیشتی / سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی.
خطبه دینی:
خداوند تبارک‌وتعالی در کتاب عزیزش می‌فرماید: «وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآَيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ سُوءاً بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ» [الأنعام: 54] صدق الله العظيم.
مهربانی، صفت خداوند است
خداوند عزوجل مایل است که میزان رحمت و محبت خود را نسبت به بندگان خویش نشان دهد تا آنان از او احساس امنیت کنند. از این رو از رسول خود خواست به بندگان بگوید: «كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ». او خود را برایشان به عنوان بخشنده و مهربان معرفی کرد و به عنوان عزیز، جبار، متکبر و قاهر معرفی ننمود. با این که فرموده است: «وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ» [الأعراف: 156]؛ اما رحمت و مهربانی او بی‌حدومرز است و ملاحظه‌ای در آن وارد نمی‌شود.
این رحمت در آفرینش بندگان نیز هویداست؛ زیرا هنگامی که آن‌ها را آفرید، فرمود: «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ» [التين: 4] و پس از آن که شرایط را برایشان فراهم کرد و تمام وسایلی را که ضامن آسایش و معیشت آن‌ها باشد، در اختیارشان قرار داد و همه چیز را در آسمان‌ها و زمین مسخرشان گردانید، آن‌ها را در روی زمین خلق کرد.
این مهربانی زمانی تجلی یافت که نمی‌گذارد آن‌ها در سردرگمی بمانند؛ به گونه‌ای که مطمئن‌ترین راه را در دنیا و آنچه را به پروردگارشان نزدیک می‌کنند، ندانند، بلکه به آن‌ها عقلی داده است که حق و باطل و خیر و شر را تشخیص دهند و پیامبران و رسولانی را با کتاب‌های آسمانی به‌سویشان فرستاد تا هدایتشان کند و از جهل، عقب‌ماندگی، انحراف و بندگی غیرخدا رهایشان کند و در صورت گمراهی و انحراف از راه راست و تسلیم شدن در برابر شهوات و تمایلات، درهای رحمت گسترده خود را به رویشان گشود تا به‌سویش برگردند و تمایل خود را به توبه اعلام کنند تا هر چقدر هم که گناهانشان بزرگ باشد، خداوند آنان را ببخشد؛ در حالی که آنان نیازی به واسطه یا شفیع ندارند؛ زیرا خدای سبحان می‌فرماید: «وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي» [البقرة: 186]، «قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللهِ إِنَّ اللهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ» [الزّمر: 53].
خداوند به همین بسنده نکرد؛ بلکه رحمت واسعه خود را برای روزی در برابر او قرار خواهند گرفت، ذخیره کرد. حدیث «إنّ اللّه َ تعالى خَلَقَ مائةَ رحمَةٍ، فرحمَةٌ بينَ خَلقِهِ يَتَراحَمُونَ بها و ادَّخَرَ لأوليائهِ تِسعَةً و تِسعينَ؛ خداوند متعال صد رحمت بيافريد و تنها يكى از آن‌ها در ميان آفريدگان اوست كه به سبب آن به يكديگر رحم و دلسوزى می‌کنند و نودونه رحمت ديگر را براى دوستانش اندوخته است». به همین حقیقت اشاره دارد و در حدیث آمده است: «إنَّ لله رحمة في يوم القيامة يتطاول لها عنق إبليس؛ خداوند در روز قیامت چنان رحمتی دارد که ابلیس نیز به آن چنگ می‌زند».
پس وقتی به امام زین‌العابدین(ع) گفته شد: «إنّ الحَسَنَ البَصْرِی قَالَ: لَیسَ العَجَبُ مِمَّنْ هَلَک کیفَ هَلَک؟ وَ إنَّمَا العَجَبُ مِمَّنْ نَجَا کیفَ نَجَا. فَقَالَ علیه السلام: أنَا أقُولُ: لَیسَ العَجَبُ مِمَّنْ نَجَا کیفَ نَجَا وَ أمَّا العَجَبُ مِمَّنْ هَلَک کیفَ هَلَک مَعَ سِعَةِ رَحْمَةِ اللّهِ؛ حسن بصری می‌گوید: کسانی که هلاک می‌شوند تعجّب ندارد بلکه آن‌هایی که نجات می‌یابند تعجّب دارد. امام فرمود: من می‌گویم کسانی که نجات می‌یابند تعجّب ندارد بلکه آن‌هایی که هلاک می‌شوند تعجّب دارد که با وجود رحمت واسعه الهی چگونه هلاک شده‌اند».
از این رو، می‌بینیم وقتی رسول خدا زنی را دید که فرزندش را در آغوش گرفته و او را از آتش محافظت می‌کند، رو به اصحاب کرد و به آن‌ها فرمود: «أتَظُنُّون أنَّ هذه المرأةَ راميةٌ ولَدَها هذا في النَّارِ مُختارةً وهي تَقدِرُ على ألَّا تَرمِيَه فيها؟ فأجاب الحاضِرون: لا تَطرَحُه في النَّارِ طائعةً أبدًا، فقال(ص): الَلَّهُ أرحَمُ بعبادِه مِن هذه المرأةِ بوَلَدِها؛ آیا فکر می‌کنید این زن عمداً کودک خود را در آتش بیندازد در حالی که می‌تواند او را در آتش نیندازد؟ حاضران گفتند: به اختیار خود او را در آتش نمی‌اندازد. پیامبر خدا فرمود: خداوند به بندگان خود از این مادر به فرزندش مهربان‌تر است.»
امام زین‌العابدین(ع) در دعای خود به همین امر اشاره کرده، می‌فرماید: «يا مَن هُو أبَرُّ بِي مِن الوالِدِ الشَّفيقِ و أقرَبُ إلَيَّ مِن الصاحِبِ اللَّزِيقِ (الرَّفِيقِ) أنتَ مَوضِعُ اُنسِي في الخَلوَةِ إذا أوحَشَنِي المكانُ و لَفَظَتنِي الأوطانُ؛ اى آن كه از پدرى دلسوز بيشتر به من نيكى می‌کنی و از دوستى همدم به من نزدیک‌تری! آن گاه كه مكان مرا می‌هراساند و وطن مرا می‌راند، تو در تنهايى و غربت، انيس و همدم منى».
رحمت خدا در متن مصائب
پس عزیزان ما در زندگی دنیوی خود در آرامش قرار داریم؛ زیرا در آن زندگی می‌کنیم و از رحمت خدا بهره‌مندیم. رحمتی که هر کجا باشیم بر ما سایه افکنده است؛ وقتی در دنیا زندگی می‌کنیم، وقتی از آن می‌رویم و هنگامی که در برابر پروردگارمان قرار گرفتیم تا مورد سؤال قرار گیریم، این رحمت با ماست. نباید این رحمت را از نظر دور بداریم. حتی در هنگام رنج و مصیبت نیز باید این رحمت را به یاد داشته باشیم؛ زیرا قویاً اطمينان داریم به اينكه خداوند جز خير براى بندگانش نمی‌خواهد و در پس این درد، رنج و مصيبت، خيرى نهفته است. باید همیشه انتظار داشته باشیم که در پس هر مصيبتى نعمتى دنيوى يا اخروى وجود دارد.
این همان چیزی است که در حدیث: «مَا خَلَقْتُ خَلْقاً أَحَبَّ إِلَيَّ مِنْ عَبْدِيَ الْمُؤْمِنِ، فَإِنِّي إِنَّمَا أَبْتَلِيه لِمَا هُوَ خَيْرٌ لَه، وأُعَافِيه لِمَا هُوَ خَيْرٌ لَه، وأَزْوِي عَنْه مَا هُوَ شَرٌّ لَه لِمَا هُوَ خَيْرٌ لَه، وأَنَا أَعْلَمُ بِمَا يَصْلُحُ عَلَيْه عَبْدِي، فَلْيَصْبِرْ عَلَى بَلَائِي، ولْيَشْكُرْ نَعْمَائِي، ولْيَرْضَ بِقَضَائِي، أَكْتُبْه فِي الصِّدِّيقِينَ عِنْدِي إِذَا عَمِلَ بِرِضَايَ وَ أَطَاعَ أَمْرِي؛ هيچ مخلوقى را محبوب‌تر از بندۀ مؤمنم نيافريدم، من او را براى چيزى كه برايش بهتر است مبتلا می‌سازم و به او چيزى دهم كه برايش بهتر باشد و من به آنچه برايش بهتر است آگاه‌ترم، او بايد در برابر بلاهاى من صبر كند و نعمت‌هایم را شكرگزار باشد و به حكم من راضى باشد؛ اگر به حكم من عمل كند و امرم را اطاعت نمايد، او را جزء صدّيقين نزد خودم قرار دهم» بیان شده است.
و در حديث آمده است: «ما مِن بَلِيّةٍ إلّا وللَّهِ فيها نِعمَةٌ تُحيطُ بِها؛ هیچ بلایی نیست مگر این که خدای متعال در آن یک نعمتی قرار داده که آن نعمت بلا را احاطه کرده است».
امروز که شاهد لرزه‌ها و زلزله‌هایی هستیم که رخ داده و مصائب و ویرانی‌هایی را از خود به جای گذاشته است، نیاز مبرمی داریم که این رحمت را یادآور شویم تا این مصائب بر نگاه ما به خداوند سبحان تأثیر نگذارد تا او را به شکلی دیگر، خشن و سخت نسبت به بندگانش ببینیم و این نگاه زمانی اتفاق می‌افتد که ما این بلاها از مستقیماً از جانب خدا ببینیم و خدا را عامل هر اتفاق پشت سر این لرزه‌ها بدانیم. در حالی که قضیه این‌طور نیست. درست است که در این عالم امر و تصمیم در دست خداوند است، اما خداوند متعال زندگی را در چارچوب قوانینی که در آن حرکت می‌کند، به جریان می‌اندازد و این قوانین تضمین کننده نظم، امنیت و ثبات جهان است و به خیر انسان و زندگی است و این بدان معنا نیست که قوانین، آثار و پیامدهای منفی و حتی فاجعه‌بار ندارند؛ بنابراین حتی خورشیدی که خدا آفریده است تا بر ما بتابد و زندگی بدون آن ادامه پیدا نمی‌کند، ممکن است به انسان، حیوانات و گیاهان آسیب بزند و بارانی که فرود می‌آید و فواید بسیاری دارد، ممکن است باعث سیل شود و منجر به بروز فجایع شود؛ همان‌طور که اخیراً در پاکستان شاهد بودیم، اما این یک نیاز ضروری است؛ زیرا برای تداوم حیات لازم است و همین امر در مورد طوفان، زلزله و طوفان و سایر پدیده‌های طبیعی تابع قوانینی که تضمین کننده تعادل در هستی هستند نیز صدق می‌کند.
آیا بلایا آثار و پیامدهای مثبت هم دارند؟
وقتی در مورد آثار و پیامدهای منفی چنین حوادثی صحبت می‌کنیم، نباید تأثیرات مثبت آن‌ها را چه در سطح محیط زیست و چه در سطح زندگی انسان و توسعه توانایی‌های او که کارشناسان به آن‌ها اشاره کرده‌اند یا تأثیرات ایمانی که بر رابطه مردم با خدا به جای می‌گذارند، نادیده بگیریم. این حوادث به گونه‌ای ضعف، ناتوانی و محدودیت‌های او را یادآوری می‌کنند و هر قدر هم که توانایی و توانمندی داشته باشد، او در برابر کائنات و پروردگار عالم عاجز است. از این رو باید به جای تکبر و طغیان، در برابر پروردگار خود خاضع باشد و نه مانند بسیاری در این زمانه که رفتاری خدای گونه دارند، مانند بنده رفتار کند و براى آمادگى براى ملاقات پروردگار در روز قيامت، راه درستی را در زندگی در پیش بگیرد تا برآیند رفتار او تصويرى گويا براى آماده شدن براى مواجهه با آنچه در روز قیامت اتفاق خواهد افتاد باشد كه خداوند در اشاره به آن فرموده است: «إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا * وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا * وَقَالَ الْإِنْسَانُ مَا لَهَا * يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا * بِأَنَّ رَبَّكَ أَوْحَى لَهَا * يَوْمَئِذٍ يَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتاً لِيُرَوْا أَعْمَالَهُمْ * فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ * وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرّاً يَرَهُ» [سورة الزّلزلة].
اما کسانی که جانشان خود را در این حوادث از دست می‌دهند، چنانکه در روایات آمده است، در محضر و رحمت خدا هستند و اجر شهید را خواهند داشت و کسانی که مصیبت‌زده یا ترسیده باشند، برای آنان ثواب صابران است. چنانكه خداوند متعال در این آیه مبارکه فرموده است: «أُولَئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ» [البقرة: 157].
از بلایا درس بگیرید
عزیزان، آنچه در حال رخ داده است بخشی از مصائبی است که در زندگی رخ می‌دهد و ناشی از سنت‌ها و قوانین الهی حاکم بر زندگی است. نباید فراموش کنیم برخی از این مصائب (و البته نه همه آن‌ها) ممکن است به دلیل دست‌درازی‌های انسان در خشکی و دریا باشد. از این رو باید در رفتارهای خود تجدیدنظر کند. خوب اشاره کنیم که ما این‌گونه حوادث را مجازات الهی و مانند آن نمی‌دانیم. احتمال‌هایی که در این زمینه بیان می‌شوند، اساس علمی ندارند. اصل آن است که از این‌گونه حوادث عبرت بگیریم و به ارزیابی از خود بپردازیم و بر اساس رهنمود الهی، بر پایه صبر آن با آن تعامل کنیم. خداوند متعال فرموده است: «وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ * الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا للهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ» [البقرة: 155 – 156]. باید سریعاً به مسئولیت‌های خود عمل کنیم تا از درد و رنج مصیبت‌زدگان، به‌ویژه نزدیکان خود بکاهیم و راه‌های جلوگیری از تکرار این‌گونه مصائب (اگر امکان آن وجود دارد) و کاستن از آثار ویرانگر آن را مورد بررسی قرار دهیم.
خطبه سیاسی:
بسم الله الرحمن الرحیم
ای بندگان خدا، شما و خودم را به همان چیزی توصیه می‌کنیم که امام صادق(ع) بدان اشاره کرده است. کسانی پس از مرگ عزیزان خود، با آه و ناله نزد آن حضرت آمدند. به آنان فرمود: «إنّ قَوماً أتَوا نَبيّاً فقالُوا اُدعُ لَنا ربَّكَ يَرفَعْ عنّا المَوتَ، فدَعا لَهُم فَرفَعَ اللَّهُ تباركَ وتعالى عنهُمُ المَوتَ، وكَثُروا حتّى ضاقَت بهِمُ المَنازِلُ وكَثُرَ النَّسلُ، وكانَ الرّجُلُ يُصبِحُ فيَحتاجُ أن يُطعِمَ أباهُ واُمَّهُ وجَدَّهُ وجَدَّ جدِّهِ ويُرضِيَهُم ويَتعاهَدَهُم، فشُغِلوا عن طَلَبِ المَعاشِ، فأتَوهُ فقالوا: سَلْ ربَّكَ أن يَرُدَّنا إلى آجالِنا الّتي كُنّا علَيها، فسَألَ ربَّهُ عَزَّوجلَّ فَرَدَّهُم إلى آجالِهِم؛ گروهى نزد پيغمبرى آمدند و گفتند: دعا كن پروردگارت مرگ را از ما بردارد. آن پيامبر برايشان دعا كرد. پس خداوند تبارك و تعالى مرگ را از آن جماعت برداشت. جمعيتشان چندان زياد شد كه خانه‌ها بر آنان تنگ گشت و نسلشان افزايش يافت. [به‌طوری كه] صبح كه می‌شد مرد [خانه] مجبور بود پدر و مادر و پدربزرگ و پدربزرگ پدربزرگش را غذا بدهد و آن‌ها را راضى گرداند [يا به نظافت آن‌ها برسد] و به ايشان رسيدگى نمايد. لذا از کسب‌وکار بازماندند. اين بود كه آمدند و گفتند: از پروردگارت بخواه ما را به عمرهايى كه داشتيم برگرداند. آن پيامبر از پروردگارش عزوجل، چنين تقاضا كرد و خداوند آن‌ها را به مدت‌های [معيّن شده] عمرشان بازگرداند».
عزیزان، ما اغلب جنبه منفی قوانینی را که خداوند در زندگی ما و در این جهان قرار داده است می‌بینیم، در حالی که باید جنبه مثبت آن را نیز ببینیم. درست است که مرگ باعث می‌شود عزیزانمان را از دست بدهیم، اما برای زندگی و آینده آن خوب است؛ پس حواسمان به آن باشد تا نسبت به زندگی مسئولیت‌پذیرتر و آگاه‌تر باشیم و بتوانیم از عهده مسئولیت‌های خود برآییم.
فاجعه زلزله
از فاجعه زمین‌لرزه‌ای که در مناطقی از ترکیه و سوریه رخ داد و ویرانی‌های عظیم، هزاران قربانی، ده‌ها هزار مجروح و صدها هزار نفر بی‌خانمان در شرایط یخبندان و سرمای شدید کنونی به جای گذاشت و تکان‌های آن به لبنان و بسیاری از کشورهای اطراف رسید، آغاز می‌کنیم.
در مقابل این فاجعه با تمام عواقب آن برای مردم و ترس و وحشتی که در زمان وقوع یا تکرار آن رخ می‌دهد، سلامتی لبنانی‌ها و همه بازماندگان آن را تبریک می‌گوییم و دعا می‌کنیم که این سلامتی ادامه یابد. در همین زمان این مصیبت دردناک را از صمیم قلب به ملت‌های ترکیه و سوریه و خانواده‌های قربانیان تسلیت عرض می‌کنیم و از خداوند متعال می‌خواهیم به مجروحان شفای عاجل و به دل‌های ترسان از عواقب حادثه، آرامش عنایت فرماید.
وظیفه همنوایی
در عین حال، ما بر اساس برادری ایمانی، احساسات انسانی و مسئولیت خود در دراز کردن دست یاری به‌سوی کسانی که به کمک ما نیاز دارند، همه را به همنوایی و همبستگی با خانواده‌های قربانیان و مجروحان و کسانی که خانه‌های خود را از دست داده و در فضای باز رها شده‌اند، فرامی‌خوانیم و خواهش می‌کنیم که با همه ابزارها و وسایل موجود که تضمین کننده گذار از این مصیبت باشد، از آنان حمایت شود.
در اینجا، از اقداماتی که توسط دولت‌ها، نهادها و افراد برای حمایت از مناطق زلزله‌زده و همدردی با مصیبت دیدگان انجام شده و می‌شود، قدردانی می‌کنیم و خواستار همبستگی در حد نیاز هستیم، به‌ویژه کسانی که در سوریه، این فاجعه بر درد و رنج ناشی از جنگ و تحریمشان، افزوده است که باعث شده آن‌ها ساده‌ترین وسایل لازم برای مواجهه با وضعیت موجود را از دست بدهند.
رفع تحریم یک وظیفه انسانی است
شرم‌آور است دنیایی که خود را حافظ حقوق بشر می‌داند، بر اساس مسائل سیاسی و تسویه حساب با این قضیه برخورد کند و با وجود فاجعه‌ای که برای مردم این کشور رخ داده است، همچنان شمشیر تحریم را برافراشته نگاه داشته و کمکی نکرده است و اگر کمکی هم کرده، بسیار کم بوده است، در حالی که ما در این فاجعه، خواهان گذار از اختلافات، منازعات، درگیری‌ها و ملاحظات سیاسی و غیرسیاسی هستیم.
در این راستا، ما از همه کشورهایی که در مواجهه با این فاجعه انسانی، بر اختلافات، محاصره‌ها و تحریم‌ها غلبه کرده و به برقراری ارتباط و کمک‌رسانی اقدام و اعلام همبستگی کرده‌اند، تقدیر و تشکر می‌کنیم و علاوه بر کمک‌های مردمی با وجود تمام مشکلات و رنج‌های کنونی لبنان، باید از کمک‌های دولت لبنان که از طریق ارتباط مستقیم و باز کردن راه‌های کمک‌رسانی تمام ممنوعیت‌هایی که مانع ارتباط و کمک مستقیم می‌شد، زیر پا گذاشتند، تقدیر و تشکر کنیم.
مسئولیت دولت لبنان
به بهانه این فاجعه، به لبنان بازمی‌گردیم و از دولت لبنان می‌خواهیم که برای محافظت از کشور در برابر عواقب پس‌لرزه‌ها، چه از طریق افزایش آگاهی در مورد نحوه برخورد با این پدیده و چه بازخواست کسانی که بر اساس اطلاعات نادرست، مانند آنچه در رسانه‌ها و شبکه‌های ارتباطی شاهد بودیم، برای ایجاد رعب و وحشت تلاش در میان مردم می‌کنند، تلاش کند.
در اینجا درخواست می‌کنیم که در قبول اخبار جز از منابع معتبر علمی، عجله نشود. علاوه بر این باید در شناسایی و مقاوم‌سازی ساختمان‌های آسیب‌دیده و آمادگی داشتن برای احتمالات دیگر (از خداوند می‌خواهیم ما را از آن‌ها در امان نگه دارد) و در اولویت قرار دادن آن‌ها سرعت عمل به خرج داده شود.
این امر مستلزم کار روی یک طرح اضطراری در این زمینه است که دولت و توانمندی‌های آن و تمام امکانات مجامع مردمی و نهادهای جامعه مدنی در آن بسیج شود.
امیدوار بودیم که این فاجعه و پیامدهای به اتحاد نیروهای سیاسی در این کشور منجر شود، به‌طوری که آن‌ها برای پر کردن جای خالی ریاست جمهوری به‌سرعت دور هم جمع شوند و چرخ دولت را به حرکت درآورند و برای این منظور صفحه شکاف داخلی را که بدون تغییر باقی مانده، ورق بزنند؛ اما متأسفانه هیچ یک از طرفین تمایلی برای برداشتن گامی به‌سوی طرف مقابل نشان نداده است؛ چرا که صحنه سیاسی به چنددستگی خود ادامه می‌دهد و انتخابات در حالت رکود باقی مانده است.
بحران اقتصادی و معیشتی
در همین حال به دلیل افزایش بی‌سابقه نرخ دلار با همه تبعات آن، از نظر افزایش قیمت کالاها که نان و داروی لبنانی‌ها را تهدید می‌کند، بحران اقتصادی و معیشتی ادامه دارد و بر فعالیت منظم مؤسسات دولتی و خصوصی تأثیر گذاشته و اکنون بخش آموزشی رسمی کشور را در معرض تهدید قرار داده است و ممکن است به بخش آموزش خصوصی نیز برسد.
متأسفانه این وضعیت ادامه دارد، بدون این که راه حلی برای این وضعیت فاجعه‌بار سنجیده شود و اگر اقداماتی برای پیگرد دلالان و برداشتن حمایت از آن‌ها صورت می‌گیرد، با وجود اهمیت این کار، در صورت عدم رسیدگی به وضعیت مالی و پولی و بازنگری در سیاست‌های بانک مرکزی ناکافی است.
در همین زمان، بانک‌ها به اعتصاب خود ادامه می‌دهند که مشخص شده است که هدف آن فشار آوردن جهت جلوگیری از پیگیری سپرده‌گذاران برای وصول حقوق خود و افشای حقیقت قاچاق پول به خارج از کشور - که باعث ایجاد شبهه در مورد دست داشتن بسیاری از بانک‌ها در این قضیه شده - یا جلوگیری از رفع محرمانگی از حساب‌های کارکنان ارشد بخش بانکی است. برای جلوگیری از تأثیرگذاری این قضیه روی نظم مالی و اقتصادی و حقوق کارمندان، نیاز است که برای این مسئله راه حلی یافت شود؛ اما نباید از بانک‌ها سلب مسئولیت شود و از آنچه در داخل آن‌ها اتفاق افتاده و می‌گذرد، اطلاع حاصل شود.
سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی
در پایان باید به سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران نگاهی بیندازیم. این مناسبت را به رهبری و مردم جمهوری اسلامی ایران تبریک عرض می‌کنیم. انقلابی که باعث شد مردم ایران تصمیم‌گیری آزادانه و استقلال خود را بازیابند و در جان ملت‌های مستضعف و ستمدیده، رسیدن به آزادی و مقابله با کسانی که سرنوشت و منابعشان را تصاحب کرده‌اند و امنیت و ثباتشان را تهدید می‌کنند، بذر امید بکارد.
