بسم الله الرحمن الرحیم
17 ربیع الاول 1446 هـ ق برابر با 30 شهریور 1403 هـ ش و 20/09/2024 م
عزت مؤمنان در ارتباط با خداوند و آمادگی برای فداکاری است
خلاصه خطبه اول:
خطبههای نماز جمعه این هفته را جناب آقای دکتر سید جعفر فضل الله در حضور جمعی از شخصیتهای علمی، سیاسی و اجتماعی و جمعیت عظیمی از مؤمنان، بر فراز منبر مسجد امامین الحسنین(علیهما السلام) در حارة حریک ایراد کردند.
عزت از آن خداوند و مؤمنان است
ایشان در خطبه اول بر اساس فرمایش الهی: «وَلِلّٰهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِينَ» [المنافقون: 8] از موضوع عزت مؤمنان سخن گفت و اشاره داشت که عزت، احساس قدرت درونی و مبتنی بر اتکال به خدا که منشأ عزت و قدرت است و حرکت در راه رسول خدا در تمام آن چیزهایی است که در مورد جریان عزت در عرصههای زندگی تعیین کرده است.
وی اظهار داشت: عزت بر پایه ایمان و پیوند با خدا و توکل بر او بنا شده است و اشاره داشت تهیه اسباب و عناصر عزت بخشی از ارتباط با خداست و به همین دلیل این احساس در فرد مؤمن به ارادهای استوار تبدیل میشود که ذلت و خواری را در برابر چالشها رد میکند.
قدرت درونی و عزت
خطیب جمعه بیروت در این باب به ذکر مثالی از رسول خدا(ص) پرداخت. هنگامی که مشرکان در مقابل همان غاری ایستادند که پیامبر خدا(ص) و همراه خود در آن بودند و بین مشرکان و پیامبر(ص) تنها چند گام فاصله بود، اما احساس عزت به پیامبر(ص) قوّت درونی داد: «إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللهَ مَعَنَا» و نتیجه این شد: «فَأَنزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَىٰ وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ» [التّوبة: 40].
سید جعفر فضل الله ادامه داد: وقتی مؤمنان در برابر اجتماع دشمنان نظامی و سیاسی قرار گرفتند، عزت را متبلور در موضعی میبینیم که در این کلام خداوند متعال منعکس شده است: «الَّذِينَ قٰالَ لَهُمُ النّٰاسُ إِنَّ النّٰاسَ قَدْ جَمَعُوا لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزٰادَهُمْ إِيماناً وَقٰالُوا حَسْبُنَا اللّٰهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ» [آل عمران: 173] و نتیجه این شد: «فَانقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ وَفَضْلٍ لَّمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَاتَّبَعُوا رِضْوَانَ اللَّهِ وَاللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ * إِنَّمَا ذَٰلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ فَلَا تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ» [آل عمران: 174- 175].
او در سخنان خود به آیات متعددی از قرآن استناد کرد. از جمله: «قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنَا إِلَّا إِحْدَى الْحُسْنَيَيْنِ وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ أَن يُصِيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذَابٍ مِّنْ عِندِهِ أَوْ بِأَيْدِينَا فَتَرَبَّصُوا إِنَّا مَعَكُم مُّتَرَبِّصُونَ» [التَّوبة: ٥٢]؛ یعنی این که از مرگ نمیترسد و در برابر هراسی افکنیهایی که او را از مرگ میترسانند، تضعیف نمیشود.
به قول حق تعالى: «إِن تَكُونُوا تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ يَأْلَمُونَ كَمَا تَأْلَمُونَ وَتَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ مَا لَا يَرْجُونَ» [النساء: 104]، «إِن يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِّثْلُهُ وَتِلْكَ الْأَيَّامُ نُدَاوِلُهَا بَيْنَ النَّاسِ» [آل عمران: 140].
عزت در آیینه احادیث
وی سپس به ذکر احادیثی پرداخت که به موضوع عزت پرداختهاند. از جمله حدیثی از امام جعفر صادق(ع) که میفرماید: «إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَوَّضَ إِلَى اَلْمُؤْمِنِ أُمُورَهُ كُلَّهَا وَ لَمْ يُفَوِّضْ إِلَيْهِ أَنْ يُذِلَّ نَفْسَهُ أَ لَمْ تَسْمَعْ لِقَوْلِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: "وَ لِلّٰهِ اَلْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ" فَالْمُؤْمِنُ يَنْبَغِي أَنْ يَكُونَ عَزِيزاً وَ لاَ يَكُونَ ذَلِيلاً؛ خداوند، اختيار همه كارها را به مؤمن داده، اما اين اختيار را به او نداده است كه ذليل باشد. مگر نشنیدهای كه خداى تعالى میفرماید: «عزت، از آن خدا و رسولش و مؤمنين است»؟ پس مؤمن، عزيز است و ذليل نيست.»
رابطه وحدت و عزت
ایشان معتقدند: عزت در همه عرصههای زندگی خود را نشان میدهد. عزت سیاسی، عزت اقتصادی، عزت امنیتی و نظامی و عزت اجتماعی و تمدنی. ایشان با استناد به این فرموده خداوند متعال: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنتُمْ عَلَىٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَكُم مِّنْهَا كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ» [آل عمران: 103] بر اهمیت وحدت به عنوان اساس عزت اسلامی تأکید کردند.
ایشان اظهار داشت: عزت به داشتن مال، پول یا وسیله و ابزار نیست، بلکه به داشتن توانمندیهای تمدنی است؛ زیرا ممکن است انسان در درون خود حقیر و خوار باشد. از این رو خداوند متعال میفرماید: «ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ مَا ثُقِفُوا إِلا بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَحَبْلٍ مِنَ النَّاسِ وَبَاءُوا بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ وَضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الْمَسْكَنَةُ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَانُوا يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ الأنْبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ ذَلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ» [آل عمران/112].
سپس سید جعفر فضل الله از ترس و دغدغههای دشمن و عقده برتریجویی آن صحبت کرد و در پایان به دلایل ضعف مسلمانان در برابر دشمن پرداخت.
خلاصه خطبه سیاسی:
طوفان الاقصی و تداوم جنایات دشمن
نزدیک به یک سال از عملیات طوفان الاقصی میگذرد و دشمن صهیونیستی همچنان به نقض قوانین بینالمللی ادامه میدهد و هرگونه معیار اخلاقی و انسانی را زیر پا میگذارد و در تمام اینها، از سوی زرادخانه نظامی و فناوری غرب حمایت شده و در برابر هرگونه بازخواست یا پیگرد قانونی، حتی از سوی نهادها و دادگاههای بینالمللی، مورد حمایت سیاسی دولت آمریکا قرار دارد. آمریکا هیچ ابایی ندارد از این که اظهار کند در برابر جنبشها و دولتهای مقاومت که مورد حمله قرار گرفتهاند، این دولت و رژیم صهیونیستی در یک جبهه قرار دارند و در همه اینها ریاکاری سیاسی و دیپلماتیک میکند.
حمایت نظام استکباری از دشمن
از همان لحظه اول، صدای حمایت دولتهای بزرگ غربی از اين رژیم نشان داد كه ما تنها با يك اشغالگر سرزمين روبهرو نیستيم، بلكه از سوی يک نظام استكباری جهانی با منافع و نقشهای در هم تنيده هدف قرار گرفتهايم. نظامی که با نسلکشی و کشتار این رژیم در فلسطین و منطقه مخالفتی ندارد. این نظام فقط میخواهد از لفاظیهای شیرین خود در مورد حقوق بشر، قوانین بینالمللی و نظایر آن خجالت نکشد، اما در واقع این لفاظیها چهره واقعی این دولتها را افشا و آشکار میکند.
از نظر ایشان، اینها حقوق بشر جهان اول هستند و قوانین بینالمللی فقط باید در مورد مردم مستضعف و به شیوهای متمدنانه تسخیر شده اجرا شوند تا اشغالگری توجیه شود، ثروت ملتها به غارت برود و جلوی پیشرفت کشورها گرفته شود؛ مگر این که در راستای منافع استکباری غرب باشد و همه اینها به نام دموکراسی، توانمندسازی مردم و غیره صورت میگیرد.
استکبار یک ملت است و شرارتی که به اقصا نقاط جهان میرسد، وجهی دیگر از تمدن غرب است که تمام نتایج پیشرفت علمی را برای گسترش بیشتر فساد در زمین و ریختن خون به کار گرفته است.
ما متجاوز نیستیم
ما متجاوز نیستیم و سعی کردهایم که دست خود را برای همکاری در ساختن تمدن جهانی دراز کنیم؛ اما شما بیش از یک قرن است که به ما تعدی کردهاید. آن هنگامی که دولتهای شما به یهودیان، سرزمینی را وعده دادند که مال شما نبود و از گروههای یهودی حمایت کردید تا قتلعام کنند و مردم روستاهای امن را آواره کنند، آنگاه این رژیم را به رسمیت شناختید و صاحبان سرزمین در سراسر زمین آواره شدند، بدون اینکه حق مقاومت یا بازگشت داشته باشند. شما همچنان این سیاست را ادامه دادید، ولی امروز این امر واضحتر شده است و بیانیههای دیپلماتیک برنامهریزی شده، بیانیههای شیرین یا گفتمانهای صوری بشردوستانه این سیاست را پنهان نمیکنند.
جنگ ابزارهای ارتباطی
آنچه در لبنان در روزهای اخیر، در قالب منفجر شدن وسایل ارتباطی غیرنظامی رخ داد، نه تنها نقض خطوط قرمز، زیر پا گذاشتن همه قوانین و درهم شکستن همه اصول و اخلاقیات در مدیریت جنگ است، بلکه نمونه بارزی از جنگهای آینده به رهبری نظام استکباری غرب به دست «اسرائیل» است. جنگی که هر فرد مخالف با منافع خود را که در زندگی عادی، در محل کار یا خانه خود یا حتی زمانی که در بین فرزندان یا در اتاق خوابش قرار دارد در معرض تهدید قرار میدهد.
پس درگیری واقعی امروز این است: ما چه دنیایی را برای پسران و دخترانمان میخواهیم؟
آیا دنیایی است که در آن خداوند - با همه مظاهر ارزشهای اخلاقی آن – مرده است و خداوندگار در وجود انسانی وحشی و ظالمی بروز مییابد که وقتی صاحب قدرت شد، ارزشی بر او حاکم نیست و قانونی جلودار آن نیست؟ یا دنیایی است که در آن حق ضعیف از قوی گرفته میشود و امنیت و آرامش بر اساس قاعده عدالت بر همه حاکم است؟
این راه طولانی است
میدانیم که این کشمکش طولانی است و دردها و مصیبتهای بسیاری را در برمیگیرد که باید با صبر و حوصله تحمل کرد و با توکل بر خدا و آمادگی هر چه بیشتر در عرصههای علمی، فنی، سیاسی، اقتصادی و امنیتی و غیره با آن روبرو شد. سرنوشت ما همین است: «وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ».
ما به زمانی که در دست خداست فکر میکنیم. اهدافی را میخواهیم که در نظر خدا و در عهده اوست و این وعده کتاب اوست که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد. «وَاللَّهُ غَالِبٌ عَلَىٰ أَمْرِهِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ». ما امتداد همان نسلهایی هستیم که در این راه پای گذاشتند و جزئی از نسلهایی هستیم که هنوز در صلب مردان و رحم مادران قرار دارند و به همین دلیل دغدغه دائمی ما رستگاری در راه خداست. اگر پیروز شدیم، آن را نعمت و امتحان میدانیم: «وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ رَمَىٰ ۚ وَلِيُبْلِيَ الْمُؤْمِنِينَ مِنْهُ بَلَاءً حَسَنًا» و اگر عقبنشینی کردیم، میدانیم که این برای پاکسازی مسیر است: «وَلِيَبْتَلِيَ اللَّهُ مَا فِي صُدُورِكُمْ وَلِيُمَحِّصَ مَا فِي قُلُوبِكُمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ». اگر درد کشیدیم، باید بدانیم که دشمن هم درد میکشد و در همه اینها در جهاد نظامی، سیاسی، اقتصادی، علمی، فنی و غیره، بر الگوی اخلاقی پافشاری میکنیم.
عذر تقصیر به پیشگاه مجاهدان
به مردم خود که به گونهای غیرقابل باور در خون تپیدند، عرض میکنیم: اگر جز بیان کلمات، توان دیگری نداریم، ما را ببخشید. شما علیرغم زخمهای خونین و دردهای شدید، عالیترین الگوی انسانیت و اخلاق را ارائه دادید. پرستاران و امدادگران با صحنهای روبرو شدند که در دوران پزشکی خود، به آن عادت نکرده بودند. با شماست که این حدیث رسول خدا(ص) را میفهمیم: «إنَّ الرّجُل لَيكونُ لَه الدَّرَجةُ عندَ اللّه ِ لا يَبلُغُها بعملِهِ، حتّى يُبْتَلى ببلاءٍ في جِسمِهِ فيَبلُغَها بذلكَ؛ براى آدمى نزد خداوند درجهای است كه او با عمل خود بدان نمیرسد، مگر آن كه بدنش به بلايى گرفتار شود و بدين وسيله، به آن درجه دست يابد.»
از درگاه خداوند برای شهدا علو درجات و برای مجروحان، شفا و صبر و آرامش مسئلت میکنیم. در این باره چارهای جز یادآوری حقیقت یگانگی خداوند و تسلیم در برابر قضای او نداریم. هنگامی که خون فرزند شیرخوار ذبحشده خود را دید فرمود: «هوّن ما نزل بي أنّه بعين الله؛ تحمل آنچه بر من وارد شده، آسان است؛ چون در برابر دید خداوند است.» و به درگاه پروردگارش این چنین دعا کرد: «اللهمّ إن تكُ حبسْتَ عنّا النَّصر من السَّماء، فاجعل ذلك لما هو خير وانتقم لنا من هؤلاء الظّالمين؛ پروردگارا! اگر در دنيا نصر و پيروزى آسمانى را از ما دریغ داشتی، در عوض اين پيروزى بهتر از آن را نصيب ما بگردان و انتقام ما را از اين ستمگران بگير».
این ملت مبارز از بدو حرکت، بر خداوند تکیه و فداکاریهای بسیاری انجام داده است و از دادن قربانیهای بیشتر ابایی ندارد و از تجارب خود درسهای بسیاری آموخته است و از هر رویارویی قویتر و محکمتر و باصلابتتر بیرون میآید و شکافها را پر میکند و از خطاها پرهیز میکند و موفقیتها و دستاوردها را جمعآوری میکند تا اینکه خداوند وعده یاری را که به مظلومان داده است، تحقق ببخشد: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ».